Türkiye genelinde kiralık daire bulmak zorlaşırken kimi kentlerde kiralar geçen yıla nazaran yüzde 40 oranında arttı. Lakin istenen fiyatları ödemeyi kabul edenlerin bile mesken bulmaları garanti değil. O denli ki birçok bölgede boş daire bulabilmek için onlarca kişinin bulunduğu listeleri isim yazdırmak gerekiyor. Pekala, kiralar neden bu kadar yükseldi?
Stoklar eridi
Kiralarda yaşanan artış hakkında bilgi veren Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Lideri Hakan Akdoğan “Kiraların artması aslında 2020 yılında artacağına bir işaret verilmişti bize. 2020’de pandeminin ağır olduğu devirde kamu bankalarının başlattığı konut kredi kampanyaları vardı. O devir, zati mevcut olan stokları çok önemli bir formda eritti. Stoklar eridi lakin yerine yeni üretim yapılamadı. Zira pandeminin tesiriyle hem inşaat bölümünde yavaşlama ve birebir vakitte tabi ki maliyetlerin de buna tesiri oldu. Artık o stokları bitirdik fakat maliyetler ve pandemi kısıtlamaları yüzünden yeni konut üretiminde çok önemli bir yavaşlama oldu” dedi.
Deprem korkusu etkiledi
Bunların akabinde yıl içinde yaşanan sarsıntıların kentsel dönüşümde de hareketlilik başlattığına dikkat çeken Akdoğan, “Avcılar, Esenler, Küçükçekmece, Tuzla, Beylikdüzü üzere ilçelerde yaşayanlarda bu sefer yeni konut bulma gereksinimi doğdu bu hareketlilikle bir arada. Yeniden akabinde konut kredileri şu an yüksek, beşerler mesken almak yerine kiralamayı tercih ediyorlar. Akabinde bir de öğrencilerin bu devir eğitimin yüz yüze yapılacağının açıklanmasıyla birlikte okudukları kentlere dönmesiyle onların da mesken gereksinimi doğdu. Ayrıyeten pandemi kısıtlamalarından ötürü düğünler yapılamıyordu, evlilikler erteleniyordu. Artık düğünler de yapılmaya başlandı ve evli çiftlerin de mesken muhtaçlığı meydana geldi. Günün sonunda bu gelişmelerin akabinde bu fiyat artışlarıyla karşı karşıya kaldık” sözlerini kullandı.
Alışık olmadığımız bir dönem
Emlak dalı olarak alışkın olunmayan bir periyottan geçildiğini aktaran Akdoğan, “Özellikle birtakım bölgelerde, öğrencilerin de ağır olduğu ya da kentin en kalabalık olduğu bölgelerde sıra var. Mesken kiralamak isteyenler muhtaçlıklarını söyleyip, isimlerini onlarca kişinin bulunduğu listelere yazdırıyorlar ve haftalarca sıra bekliyorlar” dedi.
Suiistimal eden mesken sahipleri var
Bu devri fırsat bilen kimi konut sahiplerinin durumu suiistimal ettiğini belirten Akdoğan, şunları söyledi: “Kira artış artırımı en fazla tüketici fiyat endeksi kadar olabilir. Lakin o da en fazla. Siz kira kontratının üstüne daha yüksek bir sayı dahi yazsanız da katiyetle bu sayı geçerli olmaz. Burada şöyle de bir durum var eski kiracıları çıkaralım yeni kiracı alalım. Mal sahiplerimizin bu türlü bir hakları yok. Bir kiracıyı çıkarabilmek için bir takvim yılı içerisinde ödemeden ötürü en az iki kez haklı ihtar çekmesi gerekiyor. Yahut o dairenin kendisi tarafından kullanılması gerektiğini türel olarak ispatlaması gerekiyor. Bu dairenin kullanım hedefinin dışında kullanılması gerekiyor yahut bu daireye çok önemli bir formda ziyan verilmiş olması gerekiyor. Şayet mülk sahibi bunları ispat edebilirse ve yalnızca bu haklı sebepler oluşursa kiracıyı tahliye edebilir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı