Sıfır güç binalara dönüşümü desteklemek üzere bu yıl ikincisi düzenlenen ZeroBuild Türkiye’21 Sıfır Güç Binalar Forumu 35 ülkeden, hususlarında uzman kamu,-özel kesim ve STK temsilcileri ile akademisyenlerden oluşan 110 iştirakçiyle 22-26 Eylül tarihleri ortasında dijital ortamda gerçekleştirildi. Ülke iktisadı, birey iktisadı, güç tasarrufu ve etraf için kaçınılmaz olan sıfır güç binalara dönüşümün finansmandan iklime, materyalden sertifika sistemlerine kadar tüm boyutlarıyla ele alındığı forumda, dünya çapında gerçekleştirilmiş uygulamalar paylaşıldı. Bölüm paydaşları, fikir liderleri 23-26 Mart 2022’de Yapı Fuarı TurkeyBuild İstanbul 2022 kapsamında gerçekleştirilecek “Uluslararası Sıfır Güç Binalar Tepesi ZeroBuild Summit”te buluşmak üzere sözleşti.
Yaşanabilir bir dünya için üretilen tahlillerden biri olan ve AB’de 1 Ocak 2021 itibariyle zarurî hale getirilen ‘Sıfır Güç Binalar’ın tüm boyutlarıyla ele alındığı ZeroBuild Türkiye’21 Sıfır Güç Binalar Forumu’nda Birleşmiş Milletler tarafından 2030 yılı için belirlenen “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları”na referans verilerek dünyada ve Türkiye’de yapılan çalışmalar, hayata geçirilmek üzere olan projeler ve gereç dalındaki gelişmeler paylaşıldı.
22 Eylül Çarşamba günü açılışı yapılan forum, Güç Verimli Binalar ve Yerleşkeler Uzmanı Yüksek Mimar, ZeroBuild Türkiye’21 Genel Sekreteri Yasemin Somuncu’nun açılış konuşması ile başladı. Somuncu’nun akabinde açılış oturumunda; T.C. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Mesleksel Hizmetler Genel Müdürlüğü Güç Verimliliği ve Tesisat Daire Lideri Murat Bayram, T.C. Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı Güç Verimliliği ve Etraf Daire Lideri Abdullah Buğrahan Karaveli, T.C. MEB İnşaat ve Emlak Genel Müdürlüğü, İzleme Kıymetlendirme ve Uyum Daire Lideri Dr.Musa Rahmanlar ile GTALLIANCE Sürdürülebilirlik Danışmanlığı Kurucu Ortağı, Sürdürülebilirlik ve Araştırma Danışmanı Ali Gizer birer konuşma yaptı. Açılışın akabinde Çek Cumhuriyeti Brno Teknoloji Üniversitesi’nden, Cleaner Production Mecmuası Baş Editörü Prof. Dr. Jiří Jaromír Klemeš ana tema sunumunu gerçekleştirdi.
Türkiye’de çalışmaların yaygınlaşması temel hedef
Forumun akabinde değerlendirmelerde bulunan Güç Verimli Binalar ve Yerleşkeler Uzmanı, ZeroBuild Türkiye’21 Genel Sekreteri Yüksek Mimar Yasemin Somuncu daha güzel bir gelecek için bir ortaya gelip şimdiden harekete geçen herkese teşekkür ederek, “Geniş bir takımın, gönüllülük aslı ile gerçekleştirdiği bu aktiflikte Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın tanıttığı Yes-TR (Yeşil Güç Sertifikası-Türkiye), Güç Bakanlığı’nın ayrıntılarını paylaştığı Güç Hizmeti Şirketleri’ne (ESCO) yönelik çalışmalar, Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın Türkiye genelinde gerçekleştirdiği pilot projeler ile ‘1000 Okul’ projesi kapsamında mesleksel ve teknik lise öğretmenlerinin dahil edildiği Akademik Günü kamu tarafında ortaya çıkan kıymetli noktalar bizim için. Forumda, yerelde vilayet ve ilçe bazlı olarak belediyeler tarafından gerçekleştirilmekte olan güzel uygulama örnekleri paylaşılarak Türkiye genelinde bu çalışmaların yaygınlaştırılması hedeflendi” dedi.
Üniversite öğrencilerine Verimlilik Elçisi olma çağrısı
Yerli ve yabancı akademisyenlerce dirençlilik, karbon nötr gelecek ve dijitalleşmede bütün bölümleri ilgilendiren fırsatların ve risklerin masaya yatırıldığı forumda, Türkiye’den ve dünyadan pasif mesken sertifikası almış yahut almak üzere olan farklı bina tipolojileri örneklerinin paylaşıldığını hatırlatan Somuncu, “Forumda yerli gereç üreticilerinin artık pasif konut komponent sertifikasını gündemlerine taşımaya başladıkları büyük dikkat çekti. İlaveten, Türkiye’nin birinci pasif mesken komponent sertifikası alan yerli doğrama eserinin de takdim edildiği forumun son oturumunda Türkiye’deki bütün üniversite öğrencileri Verimlilik Elçileri (VELÇİ) olmak üzere davet edildi. Katılmak isteyenler 30 Ekim’e kadar [email protected] adresinden başvurabilecekler” diyerek üniversite öğrencilerini projeye dahil olmaya çağırdı.
Sektör bileşenleri 2022’de Milletlerarası Sıfır Güç Binalar Tepesi ZeroBuild Summit’te buluşacak
Değişimin kolay olmadığı, kurumların ve toplumun önemli eforlarını gerektirdiğini tabir eden Somuncu, “Sıfır güç binaların, pandemi sonrasında ekonomiyi canlandırmak için kilit bir öge olduğunu bilerek bu yapıları Türkiye ölçeğinde ileriye taşırken güç yoksulluğunu direkt ele almak üzere fırsatları kullanabilmeli, kimseyi geride bırakmamalıyız. Bu bilgiyle, 23-26 Mart 2022 tarihlerinde, Yapı Fuarı TurkeyBuild İstanbul 2022 kapsamında gerçekleştirilecek Memleketler arası Sıfır Güç Binalar Doruğu ZeroBuild Summit’te tüm bölüm paydaşlarını tekrar bir ortada görmeyi umuyoruz” dedi.
ZEROBUILD TÜRKİYE’21 OTURUMLARINDA
DÜNYAYA NEFES ALDIRACAK TAHLİLLER KONUŞULDU
Ülkemizde ve dünyada Sıfır Güç Binalar konusunda farkındalığı artırmak üzere birinci kez 2020 yılında düzenlenen ZeroBuild Forum, bu yıl “nasıl” sorusu etrafında şekillendirildi. Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın 10’una direkt, 7’sine dolaylı olarak dokunulan forumun açılış oturumunda kelam alan T.C. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, Mesleksel Hizmetler Genel Müdürlüğü, Güç Verimliliği ve Tesisat Daire Lideri Murat Bayram, kendi geliştirmiş oldukları BEP TR yazılımına ve güç verimliliği ile ilgili yapmış oldukları çalışmalara ait bilgi vererek ZeroBuild Türkiye’21 forumundan elde edilecek çıktıların Bakanlık tarafından planlanan çalışmalar için kıymetli girdiler olacağını belirtti.
Açılış oturumunun bir öteki konuşmacısı, T.C. Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, Güç Verimliliği ve Etraf Daire Lideri Dr. Abdullah Buğrahan Karaveli, ZeroBuild Türkiye’21 forumunun zamanlamasının ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na olan katkısının değerini vurguladı. Güç verimliliği alanında yapısal dönüşümlerle birlikte davranışsal dönüşümün de çok kıymetli olduğuna ve dijitalleşmenin bu noktadaki kıymetine değinen Karaveli, Güç Performans Sözleşmeleri’nin ticari ve kamu binalarında uygulanmasının vazgeçilmez bir öge olduğunu belirterek Bakanlık tarafından yapılan çalışmaları ve takipleri anlattı.
T.C. Ulusal Eğitim Bakanlığı, İzleme, Kıymetlendirme ve Uyum Daire Lideri Dr. Musa Rahmanlar, Türkiye’nin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı 2012 yılından beri takip ettiğini ve 2016 yılında ‘Yüksek Seviyeli Siyasi Forum’da (HLPF) istekli olan 22 ülkeden biri olduğunu belirtti. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın hepsinin kendi ortasında alaka içeresinde olduğunu ve problemlerin toplu bir biçimde ele alınması gerektiğini vurgulayan Rahmanlar, Ulusal Eğitim Bakanlığı olarak güç verimliliği çalışmaları kapsamında hem eğitim bazında hem de binalar bazında yapmış oldukları çalışmalarla rol model olmak istediklerini söz etti.
Türkiye’de sıfır güç binaların geliştirilmesi için finansal tahlil: Vergi indirimleri ve ucuz arazi sağlanması
“Yeşil ve Güçlü Kentsel Dönüşümde Sıfır Güç Bina Uygulamalarının Teşviki” bahisli oturumda evvel T. C. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, Dış Kaynaklı Yatırımlar Daire Lideri Esra Turan Tombak tarafından KABEV (Kamuda Güç Verimliliği) projesi anlatıldı; Proje kapsamında asgarî 20 güç verimliği sağlanacağı belirtildi. Bu projeye nazaran en değerli adımlardan birinin neredeyse sıfır güç binaların gerekliliklerinin belirlenmesi ve bu gerekliliklere nazaran alınacak tedbirlerin bir Maliyet-Fayda Tahlili içereceği tabir edildi. Mahallî idare temsilcilerinden Yalova Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü Ömür Bayar, Türkiye’nin en değerli sıkıntılarından biri olan sarsıntı ve güç verimliliğinin kesişim noktalarında yapılabileceklerin altını çizerken, tüm güçlendirme çalışmalarının ısı yalıtım ve bina güç sistemlerinin uygunlaştırılması evrelerini da içerdiğini söyledi.
Kadıköy İmar ve Şehircilik Müdür yardımcısı Serhat Şahin, sıfır güç ve yeşil bina asıllı kentsel dönüşümlerde mahallî idarelerin rolünü ve neler yapabileceklerini aktardı. Türkiye’de sıfır güç binaların geliştirilmesinde vergi indirimleri ve ucuz arazi sağlanması üzere finansal tahlillerin yanı sıra, gayrimenkul kesimi açısından pazarlama avantajlarının artacağı, buna nazaran güç verimliliğinden kaynaklı düşük aidat kazanımlarının süratli satış ve kiralama imkanlarının da beraberinde geleceğini belirtti.
Yeşil tedarikte opsiyonların ve esnekliğin artması gerekli
Forumun, “AB Standartlarına Ahenk, Yeşil Mutabakat, Türkiye ve İstihdama Etkileri” oturumunda bütün konuşmacıların birleştiği ortak fikir ise Yeşil Mutabakat’ın yatırım, üretim ve istihdamda büyük değişimler yaratarak Türkiye’yi geleceğe taşıyacağı oldu.
“Yeşil Tedarik Stratejileri ve Türkiye İçin Uygulama Yol Haritası” panelinde karbon-nötr bir dünyaya ulaşmada güç dönüşümü suratını artırırken, elektrik tüketicilerinin de yüzlerini yeşile dönerek “yeşil tedarik stratejileri” geliştirmeyi hızlandırdıkları belirtilen panelde, Türkiye’deki Yeşil Elektrik opsiyonlarının; öztüketim Çatı GES yatırımı ile kendi elektriğini üreterek tedarik etmek, Yeşil Tarife üzerinden dağıtım ve Yenilenebilir Güç Tedarik Mutabakatları (YETA) ile satın almak ve I-REC, YEK-G üzere sertifikasyonları kullanmak olabileceği belirtildi. Bu opsiyonların kimi artı ve eksilerinin olmakla birlikte aslında yeşil tedarikte hem opsiyonların hem de esnekliğin artmasına muhtaçlık duyulduğunun altı çizildi.
Küresel ısınmaya karşı BIM uygulamaları yaygınlaştırılmalı
“Sıfır Güç Binalarda BIM Uygulaması’”nın husus edildiği oturumda, yalnızca tasarım evresinde değil, tüm hayat döngüsünde bu uygulamaların kıymet taşıdığı belirtilerek BIM uygulamalarının sıfır güç binalara entegrasyonu, milletlerarası yönetmeliklerin bu uygulamalar üzerindeki dinamiği ve sürdürülebilirliğe katkısı üzere bahisler derinlemesine ele alındı. Oturumda özetle, global ısınmayı 1,5°C sınırlamak istiyorsak, bu uygulamaların büyük bir süratle yaygınlaştırılması gerektiği fikri yük kazandı.
Yeşil iktisada geçişte bayanların rolü büyük
“Net Sıfırı Hedefleyen Kadınlar” oturumunda dört farklı ülkeden bayan konuşmacılar tarafından net sıfıra ulaşmak konusundaki uzmanlık ve tecrübeler aktarıldı. Yeşil iktisada geçiş ve net sıfıra ulaşmada bayanların değerli katkıları olacağının vurgulandığı oturumda, iklim değişikliğinin tesirleri ile başa çıkmak konusunda faal olacak tüm kesimlerdeki bayanların “bir ilham kaynağı olması” temennisi paylaşıldı.
Yalıtımla 2050’ye kadar yüzde 28 tasarruf mümkün
“Sıfır Güç Binalar ve Yalıtım” başlıklı oturumda, öncelikle Türkiye için maliyet faal U bedellerinin hayata geçirilmesi ile 2023’e kadar yaklaşık 7, 2030’a kadar yaklaşık 14 ve 2050’ye kadar yaklaşık 28 oranında tasarruf edilebileceği vurgulandı. Farklı yalıtım kalınlıklarının maliyetleri karşılaştırılarak çok az bir birinci yatırım maliyeti artışıyla elde edilecek orta ve uzun vadeli geri kazanımlar ayrıntıları ile aktarıldı. Ülkemizde önümüzdeki devir Neredeyse Sıfır Güç Bina standartları kapsamında yapılacak olan binalarda üçlü yalıtım camlarının kullanımının kelam konusu olduğu tabir edilerek Türkiye için “yalıtım kalınlığı haritası” oluşturulacağı bilgisi verildi.
Sıfır güç binalara giden yolda değerli bir adım: Yes-TR
“Bina ve Gereç Sertifikasyon Sistemleri ve Metodolojileri” oturumunda sıfır güç binalarla ilgili ayrıntılı bilgilendirme ve Türkiye’nin mevcut durumu, Yes-TR (Yeşil Güç Sertifikası-Türkiye) isimli mahallî istekli sertifikamız ile ilgili gelişmeler ve planlanan eğitimler, uygulama ve erişilebilirlik şartları geniş kapsamda ele alındı. Sıfır güç binalara ulaşmak için tek üniversal prototip olan Pasif Konut bina ve komponent sertifikasyon süreçlerinin tüm ayrıntılarıyla aktarıldığı oturumda ayrıyeten EDGE (Yüksek Verimlilik İçin Dizaynda Mükemmellik) sertifikası, çalışma prensipleri ve uygulamaları anlatılarak Bina Dirençlilik Endeksi programı ile ilgili bilgilendirmeler yapıldı.
Enerji verimliliği için finansal çözümler
“Enerji Verimliliği Finansmanı” oturumu kapsamında gerçekleştirilen panelin birinci kısmında bankacılık dalındaki dönüşüm, Avrupa Yeşil Mutabakatı’na ahenk, güç verimliliği uygulamalarının geliştirilmesinde, mevzuat, finans kurumları ve yatırımcı tarafında karşılaşılan zorluklardan ve yapılabilecek iyileştirmelerden bahsedildi. Panelin ikinci kısmında ise panelistler, temsilcisi oldukları finans kurumlarının bu alanda geliştirdikleri finansal tahlil ve eserleri aktardılar.
“Sıfır Güç Binalar İçin Güç Performans Sözleşmeleri” oturumunda Türkiye’de bilhassa kamu bölümünde güç tasarruflarına ulaşmak için hayli öncelikli bir husus olan Güç Performans Sözleşmeleri’nin kontratsal ve finansal boyutları ile ilgili kavramlar ve tecrübeler paylaşıldı. “Ölçme ve Doğrulama” başlıklı oturumda da iştirakçiler Güç Performansı Taahhütü’ne (EPT), Ölçme ve Doğrulama Protokolü’ne, risklerden ve dikkat edilecek noktalara değindi.
Karbon sıfır bir dönüşümde kullanılan gereçler yerelleştirilmeli
Forumda, Sıfır Güç ve Pasif Mesken Derneği ile ortak organize edilen “SEPEV Günü”nde Türkiye’de ve dünyada gerçekleştirilmiş ve Pasif Mesken sertifikası almış yahut alma kademesinde olan farklı tipolojilerdeki binalar bütün ayrıntıları ile masaya yatırıldı. Oturumda, bina kabuğunda kullanılacak yüksek performanslı gereçlerin yanında, gerçek ayrıntılandırma ve işçiliğin pasif mesken standartlarına ulaşmada elzem olduğu belirtilirken, kullanıcıların şuurlu tüketiciler/türeticiler olmalarının kıymetinin altı çizildi. Artık geniş alanlı-kullanılmayan yapılardan daha küçük ve kullanışlı alanlara geçilmesinin ehemmiyetinin vurgulandığı oturumda, karbon sıfır bir dönüşümde kullanılan gereçlerin yerelleştirilmesi de konuşmacıların ortak görüşü oldu.
Mesleki ve teknik eğitime “net sıfır” dokunuşu
T.C. Ulusal Eğitim Bakanlığı ile “1000 Okul Projesi” kapsamında gerçekleştirilen Akademi Günü’nün birinci oturumunda binalarda ısı transferi ve ısıl konfor temelleri anlatıldı. İkinci oturumda; bina kabuğunun havayı, ısıyı ve binaya giren ışığı denetim etmede oynadığı rol vurgulanarak, bina kabuğunu iç yer konfor şartlarının belirlediği söz edildi. Üçüncü oturumda ışığın ve aydınlatmanın temel kavramları, çeşitleri, aydınlatmalarda verimliliğin uygulama kademeleri aktarıldıktan sonra iklimlendirmenin temel kavramlarından, ısıtma, soğutma ve havalandırma sistemlerinden ve güç verimli binalar yaparken dikkat edilmesi gerekenlerin altı çizildi. “Yenilenebilir Güç Sistemleri” oturumunda güneş gücü, rüzgâr gücü ve güç depolama kavramları, teknolojileri ve Türkiye’deki en son gelişmeler ile potansiyeller ayrıntılarıyla, uzmanları tarafından aktarıldı. “İç Ortam Kalitesi” başlıklı oturumda insanı çevreleyen ve etkileyen fizik ortam öğelerinin gerçek ve beşere nazaran düzenlenmesiyle konforun sağlanacağının altı çizildi. Günün son oturumunda, iklimsel ve meteorolojik datadan yararlanmanın adaplarının geliştirilmesi, soğutma ve ısıtma derece-gün bilgilerinin projeye nazaran özel üretilmesi ve ülkemizdeki iklim (derecegün) bölgelerine ek olarak, yerelleştirilmiş, projeyi temsil edecek sınıflandırmanın yapılması ile ilgili tenkitler ve görüşler paylaşıldı.
Verimlilik Elçileri geliyor!
Forumun son gününde gerçekleştirilen oturumlarda; pandemi ile birlikte binalarda yaşanılan dönüşüm ve bu noktada sıfır güç binalara geçişin kıymeti, sıfır güç binalara dönüşüm için gereç kesiminde yapılan çalışmalar, yüksek kaliteye ulaşmak için muhtaçlık duyulan ayrıntılar ve metotlar paylaşıldı. Pasif Mesken Enstitüsü’nün komponent/bileşen arşivine dahil edilen birinci Türk menşeili doğrama ile ilgili bilgilerin de ayrıntılı paylaşıldığı günün son oturumunda ZeroBuild Üniversiteler Ağı’nı temsilen gençler “Velçiler -Verimlilik Elçileri- Geliyor!” kampanyasını başlattılar.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
