Tarım ve Orman Bakanlığının Besin Işınlama Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Avrupa Birliği mevzuatına uyumlu olarak hazırlanan yönetmelikle, ışınlama tesislerinde besin ve besin bileşenlerinin iyonlaştırıcı radyasyonla ışınlanması, ışınlanan besin ve besin bileşenlerinin piyasaya arzıyla resmi denetimlerine dair yöntem ve asıllar belirlendi.
Düzenlemeye nazaran, besinler sırf mevzuatta belirtilen iyonlaştırıcı radyasyon kaynaklarına tabi tutulabilecek.
TEKNOLOJİK OLARAK GEREKSİNİM DUYULMASI HALİNDE IŞINLAMA YAPILACAK
Gıda ışınlama işletmesi kurmak isteyen gerçek ve hukukî şahıslar, Nükleer Düzenleme Kurumundan ışınlama tesisi işletmek için işletme lisans evrakı ve Bakanlıktan sürece kayıt dokümanı alacak.
Işınlama süreci, besin kaynaklı hastalıkların önlenmesi, bozulmaya neden olan mikroorganizmaların yok edilmesi, çürümenin önlenmesi yahut geciktirilmesi, besinlerin bozulmasının önlenmesiyle eserin raf ömrünün artırılması, filizlenme, çimlenme ve olgunlaşmayla oluşabilecek besin kayıplarının azaltılması, bitki ya da bitkisel eserlere ziyan veren organizmaların etkisiz hale getirilmesi gayeleri için belirlenmiş ışınlama dozunda, uygun teknolojik ve hijyenik şartlarda yapılacak.
Söz konusu süreç yeterli üretim, tarım yahut hijyen uygulamalarının yerini almayacak, yalnızca teknolojik olarak gereksinim duyulması halinde, tüketici menfaatleri için uygunsa, sıhhat için bir tehlike oluşturmuyorsa ve önerilen şartlarda gerçekleştiriliyorsa uygulanacak.
IŞINLANMASINA MÜSAADE VERİLEN GIDALAR
Gıda ışınlaması soğanlar, kökler, yumrular, taze yahut dondurulmuş meyve ve sebzeler, hububat, öğütülmüş hububat eserleri, sert kabuklu meyveler, yağlı tohumlar, baklagiller, kurutulmuş meyveler, çiğ balık, kabuklu deniz hayvanları ve bunların eserleri, kanatlı, kırmızı et ile bunların eserleri, kurutulmuş sebzeler, baharatlar, kuru aromatik bitkiler, otlar, çeşniler ve bitkisel çaylarla hayvansal orijinli kurutulmuş besinlere belirlenen dozlarda gerçekleştirilecek.
Sadece böceklenmeyi önlemek emeliyle ışınlanmış olan hububat, baklagiller, kurutulmuş meyveler üzere düşük nem içeriğine sahip besinlerde tekrar ışınlama yapılabilecek.
Işınlama işletmelerinde ışınlanan her bir parti besin için besinin ismi, niteliği ve ölçüsü, son tüketim tarihi, ışınlanma tarihi üzere bilgiler kayıtlı tutulacak ve bu kayıtlar 5 yıl mühletle saklanacak.
ETİKETLEME
Hazır ambalajlı ışınlanmış besinlerde “Işınlanmıştır” yahut “Işınlama süreci yapılmıştır” tabirinin ve yeşil renkli memleketler arası besin ışınlama sembolü “Radura”nın temel görüş alanında kolay kolay görülebilir biçimde etiket üzerinde bulunması mecburî olacak.
Hazır ambalajlı hale getirilmeksizin satılan ışınlanmış besinlerde da bu sembol ve sözler eserin üzerinde yahut eşlik eden ticari dokümanlarda bulundurulacak.
Bugüne kadar faaliyet gösteren besin işletmecileri, yeni düzenlemeye 31 Aralık 2020’yekadar ahenk sağlayacak.