1) Hangi hasarları kapsar?
Deprem nedeniyle konutta yangın çıkarsa, patlama olursa tekrar zelzele nedeniyle tsunami yahut yer kayması oluşursa bunların vereceği ziyan DASK kapsamında. Bunların dışında konuttaki eşyalarda meydana gelen ziyanlar ve bireylerin uğrayacağı vücudu ziyanlar sigorta kapsamında değildir.
2) Tüm binalara DASK yapılıyor mu?
Belediye sonları içindeki konutlar için geçerli. Konutun tapuya kayıtlı olması gerekiyor. Binaların içindeki ticarethane, ofisler da sigorta kapsamında. Kat irtifakı tesis edilmiş, tapuda cinsi tashihi yapılmayıp tapuda arsa olarak görünen binalar, tapu tahsisi şimdi yapılmamış kooperatif meskenleri de sigortalanıyor. Lakin kaçak yapılar ve işyerleri DASK kapsamı dışındadır. Ayrıyeten kamu kurumlarına ilişkin binalar, inşaatı şimdi tamamlanmamış binalar da kapsam dışında.
3) Apartmandaki ortak alanlar da sigorta kapsamında mı?
Temeller, ana duvarlar, bağımsız kısımları ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları, istinat duvarları, tavan ve tabanlar, merdivenler, asansörler üzere tamamlayıcı kısımlarında zelzele sebebiyle meydana gelen hasarlar da sigorta kapsamına giriyor. Bir zelzelede sigorta sahiplerine payı oranında hasar ödemesi yapılıyor.
4) Sigortayı kiracı mı mesken sahibi mi yaptırmalı?
Tapuda hak sahibi kimse, o yaptırır. Hasebiyle konutun sahibi yaptırır. Kiracı yaptırsa bile hasar durumunda sigorta tazminatı konut sahibene ödenir.
5) Apartmanda çoğunluk konutta DASK yoksa hasarda sorun olur mu?
Diğer konut sahiplerinin poliçe yaptırmamış olması, yaptıranın tazminat ödemesi için mani teşkil etmez. Hasar, poliçe limiti kapsamında kıymetlendirilir.
6) DASK yaptırmayıp, özel sigorta şirketinden zelzele sigortası alabilir miyim?
Alamazsınız. DASK zarurî bir sigorta. Evvel konutunuza DASK yaptıracaksınız, konutunuzun bedeli ZDS’nin verdiği teminatın üzerinde ise kalan kısım için sigorta şirketlerinden sarsıntı teminatını da içeren konut paket poliçesi alabilirsiniz. Şirketler yalnızca DASK’ın teminatının üzeri için sigorta verebilir.
7) ZDS, konutun bulunduğu arsayı da kapsıyor mu?
ZDS, konuta gelen ziyanı kapsar ve konutun tekrar inşa bedelini öder. Zelzele sonucunda arsa bedeli değişmeyeceğinden, ZDS yapılırken arsa pahası hesaba katılmaz.
8) Tapudaki metre kare farklı, konutun kullanılan metrekaresi farklı ise sorun olur mu?
Hasar ödenirken, tapuda yazan gerçek metre kare ne ise onun üzerinden hasar ödenir.
9) ZDS yaptırırken, tapu gerekli mi?
ZDS, kişinin beyanı üzerine yapılır. Konut sahibinin kimlik bilgileri, sigortalanacak konutun tapu bilgileri ve brüt yüzölçümü (m2), kullanım biçimi beyan edilmelidir. Yanlış ya da uydurma beyanda bulunulması halinde DASK bundan sorumlu değil.
10) Sarsıntı sonrasında çabucak sigorta yaptırılabilir mi?
Deprem sonrası konutta hasar yoksa sigorta yapılır. Ağır hasarlı binalar; güvenlik gereği yıkılması gerektiğinden sigortalanmıyor. Orta hasarlı binalar içinse binaların onarılması yahut güçlendirilmesi mecburiliği taşıdığından sigorta yapılmıyor, lakin yenileme süreci yapıldıktan sonra sigorta yapılabiliyor. Hafif hasarlı binaların sigortalanmasında sigortalının beyanı temel alınıp, sigorta bu beyana nazaran düzenlendiği için sorumluluk tüketiciye ilişkin. DASK, konut hasarlıysa ve mesken sahibi bunu bildirmeyip, sağlam deyip, sigortalatır ve sonradan konutun hasarlı olduğu tespit edilirse sigorta hasarı ödemez.
11) Prim nasıl belirleniyor?
Prim, konutunuzun bulunduğu bölgenin sarsıntı derecesine ve konutun yapı stiline, metrekare hesabına nazaran değişiyor. Prim belirlemeden evvel konutunuz için alacağınız en yüksek teminat meblağı bulunur, bunun üzerine prim hesaplanır. Prim hesaplamasında 3 farklı yapı stili var; çelik-betonarme-karkas yapı, yığma kagir ve başka yapılar. Zelzele bölgesi de 1. derecen, 5. dereceye kadar 5 farklı risk bölgesi vardır; birinci derece zelzele riski yüksek, beşinci derece riski daha düşük bölgelerdir. Primler metre kare ünite maliyetine nazaran hesaplanır ve ünite maliyetlerini devlet belirler, her yıl da yeniler. 2019 için konut usulüne nazaran ünite maliyet; çelik-betonarme-karkas yapılar için 1.020 lira, yığma kagir yapılar için 725 lira, öbür yapılar için 355 lira. www.dask.gov.tr adresinden konutunuz tüm bilgilerini girerek, ödeyeceğiniz primi bulabilirsiniz.
12) ZDS, konuttaki tüm hasarı karşılar mı, konutun bedelini bana öder mi?
DASK her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa nazaran azami bir fiyatta teminat sağlar ki, bu yıl için sigorta kapsamında alacağınız en yüksek sigorta teminatı 215 bin lira. Şayet konutunuzun bedelinin bunun üzerinde olduğuna inanıyorsanız, özel sigorta şirketlerinden 215 bin liranın aşan kısmı için konut sigortası alabilirsiniz.
13) ZDS için muhakkak bir indirim uygulanıyor mu?
Bina ya da site idareleri tarafından tüm konutların sigortalanması durumunda tarife fiyatları üzerinden yüzde 20 oranında indirim uygulanıyor. Ayrıyeten vadesi bitip de 30 gün içinde sigortasını yenileyenlere yüzde 10 indirim yapılıyor.
14) Zararın tamamını alabilir miyim?
ZDS’de yüzde 2 muafiyet bulunuyor. Yani, oluşan hasarın yüzde 2’sine kadar olan fiyatı sigorta ödemiyor, üzerini karşılıyor. Örneğin, konutun sigorta bedeli 100 bin liraysa, konutta oluşan 2 bin liraya kadar ziyanı sigortalı kendi karşılar; şayet üzerinde bir ziyan oluşmuşsa DASK üzerini öder. Konut büsbütün yıkılırsa poliçede yazan tazminat fiyatı ödenir, ayrıyeten konutta sarsıntıda meydana gelen ufak hasarlar da sigorta tarafından karşılanır.
15) Büyük bir zelzelede DASK’ın tüm ziyanı karşılayacak gücü var mı?
DASK, büyük bir sarsıntı karşısında birikmiş sarsıntı rezervi ve reasürans imkanları sayesinde 20 milyar TL meblağında hasar ödeyebilme kapasitesine sahip. DASK kurulduğu 2000 yılından hasara neden olan toplam 672 zelzelede ziyan gören konutlara toplam 192 milyon lira hasar ödedi. Bunun 135 milyon lirası da Van zelzelesi nedeniyle ödendi.
