Konut kredi faizlerindeki indirim bekleyen alıcıyı harekete geçirdi. 1 Ağustos’ta kamu bankalarının faizi 0.99’a, vadeyi 180 aya çekmesi uzun süren sakinliği bozdu. Akabinde özel bankaların da faiz indirimine gitmesi ve firmaların yaptığı kampanyalar satış ofislerinde hareketlilik yarattı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran ağustosta ülke genelinde 110 bin 538 kişi konut sahibi oldu. Bu sayı bu yılın en yüksek satışı olarak da dikkat çekti. Ağustosta konut satışlarında evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 5.1 artış yaşandı.
YÜZDE 168 ARTIŞ
Kredi faizlerindeki düşüşlerin tesiriyle banka kredili satışlar da arttı. 1 yılı aşkın müddettir daima düşüş gösteren ipotekli satışların oranı yüzde 5’lere kadar gerilemişti. Ağustos ayında ise bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 168 oranında artış göstererek 34 bin 148 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların hissesi yüzde 30.9’u ulaştı. Yani her 3 şahıstan biri banka kredisi kullanarak alım yaptı. Geçen ay yapılan satışlarda vatandaş 2. el konutlara daha fazla ilgi gösterdi. 1. konut sayısı bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 17.7 azalarak 40 bin 634 oldu. Toplam konut satışları içinde birinci satışın hissesi yüzde 36.8’e denk geldi. 2. el konut satışları ise bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 25.3 artış göstererek 69 bin 904 oldu.
YABANCI 28 BİN KONUT ALDI
Yabancılara yapılan konut satışları bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 6.8 azalarak 3 bin 604 oldu. 8 ayda yabancılar Türkiye’den 27 bin 748 konut aldı. 12 bin 355 konut satışı ile birinci sırada İstanbul yer alırken onu 5 bin 513 ile Antalya, 1573 ile Ankara, 1445 ile Bursa, 1157 ile Yalova izledi. Türkiye’ye en fazla ilgi gösterenler ise Iraklılar oldu. Iraklılar 8 ayda 4 bin 746, İranlılar 3 bin 135, Ruslar 1691, Suudiler 1458, Afganistan vatandaşları 1296 konut satın aldı.
İNDİRİM YARIŞI
Merkez Bankası’nın iki Para Siyaseti Şurası toplantısında da faizleri indirmesi bankaları da harekete geçirdi. Bankalar bir biri gerisinde konut kredisi faizinde yaptıkları indirimleri açıklıyor. Dün de son olarak Türk İktisat Bankası (TEB), başlattığı kredi kampanyası ile konut kredisi kampanyasında bir kere daha indirime gitti ve faiz oranını yüzde 1.15’e düşürdü. TEB en son 9 Eylül’de indirimi yapmıştı. Öte yandan, geçen haftaki toplantı sonrası birinci indirim Ziraat Bankası’ndan gelmişti, banka konut kredisi faizini 500 bin TL ve üstü için aylık yüzde 1.19, 500 bin TL’nin altı için ağustosta indirdiği yüzde 0.99 oranı korudu. Ziraat ayrıyeten, kurumsal kredi ve muhtaçlık kredisi faizlerini de düşürdü. Vakıfbank da muhtaçlık ve ticari kredilerin yanı sıra konut kredilerinde 500 bin TL’ye kadar aylık yüzde 0.99 faiz oranını korurken 500 bin TL üzerindeki kredilerde aylık faiz oranını yüzde 1.15’e indirdi. İş Bankası ise konut kredilerinde 120 ay vadeye kadar faizi yüzde 1.17 olarak belirledi. Halkbank ticari ve gereksinim kredilerindeki faiz indiriminin yanı sıra 500 bin TL ve üzerindeki konut kredilerinde faiz oranını da aylık yüzde 1.19’a çekti. Banka, 500 bin liranın altındaki konut kredilerinde ise faiz oranını aylık yüzde 0.99 olarak uygulamaya devam ediyor. Akbank da konut kredisi faizini yüzde 1.17’ye indirdi.
BİRİNCİ EL SATIŞ TEŞVİK EDİLMELİ
Ertelenen konut talebinin konut kredisi faiz indirimi sonrası tekrar canlandığını belirten Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Lideri Altan Elmas, “Vatandaşlarımızın tekrar konuta yöneldiğini görmek hem ülke iktisadı hem de gayrimenkul bölümü için umut verici. Yılın ikinci yarısını faiz indirimi ve yaptığımız kampanyalarla çok daha hareketli geçiriyoruz ve yılın birinci yarısında yaşadığımız düşüşü ikinci yarıda telafi edeceğiz” dedi. Elmas, konut alıcılarını 1. el konut alımına yönlendirecek teşvik sistemlerinin süratle devreye alınması gerektiğine dikkat çekti ve şunları söyledi: “Toplam satış içinde 1. el konut satışının artması inşaat bölümünü ve ülke iktisadını hızlandıracak ve hem büyümeye hem de istihdama katkı verecektir. İnsanlarımız 1. el konutlarda yaşamaya başladıkça güç verimliliği ve zelzele tehdidine yönelik de çok önemli bir yarar temin edilmiş olacak.” Elmas, özel bankaların da konut kredisi faiz oranlarını kamu bankalarının sunduğu düzeye getirmesi durumunda, piyasanın daha da canlanacağını kaydetti.
“Satışlar arttı lakin tatmin edici değil” diyen İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım ise şunları söyledi: “Mevcut satışlarda eksik olan iki kıymetli nokta var. Birincisi gerçekleşen satışların büyük kısmı, ikinci el pazarında oldu. İkinci eksik nokta ise her ne kadar Türkiye genelindeki ipotekli konut satışları bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 168 oranında artış göstererek 34 bine ulaşmış üzere görünse de; bu satışların kaynağında kamu bankaları vardı. Bu kapsamda konut kredisine verilen faiz teşvikinin yalnızca birinci el pazarına yapılması ve özel bankaların da kelam konusu faiz indirimine dayanak vermesinin gerekliği olduğunun altını bir sefer daha çizmek istiyoruz.”