Ana temasında sürdürülebilir etrafa odaklanan bu yılki Davos Zirvesi’nin birinci gününde, günümüzde yaşanan güç istikrarlarına ait dönüşümü ortaya koyan epey enteresan sahneler yaşandı. Başta dünyanın en güçlü adamlarından biri olarak görülen ABD Lideri Donald Trump olmak üzere 50 ülkenin lider ve başbakanları ile dünyanın en büyük şirketlerinin zirve yöneticilerinin buluştuğu tepede, ilginin yalnızca 17 yaşında olan çevreci aktivist Greta Thunberg’in üzerinde ağırlaşması üzere. Ayrıyeten kameraların doruğun açılışını yapan Trump’ın konuşmasının akabinde salonu müdafaalarıyla terk eden Thunberg’in peşinden koşması da enteresan sahnelerden biriydi. Lakin Thunberg kameralara konuşmayıp, Trump’a yanıtını katıldığı panelde verdi. Bütün bu olanlar memleketler arası medyada ‘17 yaşında tek başına dünyanın en güçlü adamlarına baş tuttu’ yorumlarıyla yer aldı.
PETROL VE GAZ VURGUSU KIZDIRDI
Washington’daki ‘başkanlıktan azil görüşmeleri’nden binlerce kilometre uzakta Davos’ta konuşan ABD Lideri Trump, ülkesinde sağladığı ekonomik başarıyı vurgulayarak, ‘ABD’ye yatırım’ daveti yaptı. Konuşmasında global iklim değişikliği risklerine ve alınması gereken tedbirlere ait neredeyse hiçbir şey söylememekle eleştirilen Trump’ın daha sonra ABD’nin etraf için 1 trilyon ağaç dikilmesini destekleyeceğini söylemesi ise çevrecileri tatmin etmedi. Çevreci aktivistleri ‘dünün mirasçıları, aptal falcılar’ tabiriyle niteleyen Trump konuşmasında petrol ve gaz sanayisinin ehemmiyetine yük verdi. Trump, 2018’deki konuşmasında olduğu üzere bu yıl yatırımcıları tekrar ABD’ye yatırıma davet etse de iştirakçilerin beklentileri doğrultusunda bu yılki iklim değişikliği temasına ait kıymetlendirme yapmak durumunda kaldı.
FED FAİZLERİ YAVAŞ DÜŞÜRDÜ
Karamsarlığın artık sona erdiğini söyleyen Trump, “ABD’ye yatırım yapan tüm memleketler arası yatırımcılara teşekkür ediyorum. Başarılı olmak için uygun yer arayanlar için ABD’den daha uygun bir yer yok” dedi. Meksika ve Çin ile yaptıkları ticaret mutabakatlarına ait, ‘21. Yüzyılın yeni ticaret modelini temsil ediyor’ tabirini kullanan Trump, ABD Merkez Bankası’na da (Fed) faizi yavaş düşürerek ABD iktisadını yavaşlattığı tarafında tenkitte bulundu. Trump, “Fed faizi çok süratli yükseltti ve çok yavaş düşürdü” diye konuştu. Lakin bu yıl birinci sefer bilhassa Avustralya’daki son orman yangınları ve dünyanın çabucak her yerinde sel, yangın üzere doğal afetlerin artmasının da tesiriyle iklim değişikliği tepenin birinci gününde gündemin üst sıralarına çıkmayı başardı.
BOŞ KELAMLAR BOŞ VAATLER
Zirvenin ‘yıldız davetlisi’ olarak görülen Thunberg ise 73 yaşındaki Trump’ın konuşmasını ‘boş kelamlar ve boş vaatler’ kelamlarıyla kıymetlendirdi. Thunberg, “Siz çocuklar endişelenmeyin, karamsar olmayın diyorsunuz sonra… Sonrası sessizlik…” dedi. Her zamanki azarlayan üslubu ile ağaç dikmenin çevreyi kurtarmaya yetmeyeceğini belirten Thunberg, “Evlerimiz hala yanıyor. Tedbir almamak alevlere yakıt dökmek gibi” dedi. Her yıl çevreci ve küreselleşme aykırısı protestolara sahne olan Davos’ta bu yıl da görünüm değişmedi. Thunberg’in takipçileri ortasında yer alan 18 yaşından küçük aktivistler de bu yıl Davos’ta.
KÜRESEL İŞSİZLİK 190 MİLYONA ÇIKACAK
Birleşmiş Milletler Milletlerarası Çalışma Örgütü (ILO), Davos Zirvesi’nin 1. gününde açıkladığı raporda nazaran global işsizlik oranının 2020’de, neredeyse on yıl içinde birinci defa artacağına işaret ederek, dünya genelinde düşük ekonomik büyüme düzeyleri nedeniyle işsiz sayısının bu yıl yaklaşık 2.5 milyon artarak 190 milyonun üzerine çıkacağı iddiasında bulundu. Gelir eşitsizliğine dikkat çekilen raporda, dünya genelinde yaklaşık 473 milyon kişinin işsiz olduğu ya da çalışsa da muhtaçlıklarını karşılayacak fiyat alamadığı söz edildi. Raporda ayrıyeten yaşları 15-24 aralığındaki 267 milyon kişinin bir işi, okul ya da mesleksel eğitimi olmadığına dikkat çekildi. ILO Genel Yöneticisi Guy Ryder, her türlü fiyatlı çalışmanın da kalitesinin artırılması için acil gayret sarf edilmesi gerektiğini vurguladı. Ryder, “Milyonlarca sıradan insan için iş yoluyla daha düzgün bir hayat kurmak giderek zorlaşıyor. İşle ilgili ısrarcı ve değerli eşitsizlikler ile mahrumiyet, uygun işi ve daha uygun geleceği engelliyor. Bu, toplumsal ahenk açısından derin ve tasa verici çıkarımları olan son derece önemli bir bulgu” değerlendirmesine yer verildi.
HUAWEI: YIKILMADIK AYAKTAYIZ!
Çin teknoloji devi Huawei’nin kurucusu Ren Zhengfei, ABD’nin Huawei’yi kara listeye almasının şirketi çok da etkilemediğini belirterek, “Basitçe zorlukların karşısında durduk. Bu yıl ABD Huawei aleyhindeki kampanyasını arttırarak devam edeceğini lakin bunun bizim işimiz üzerinde çok büyük bir tesiri olmayacaığını düşünüyorum. Biz bu deneyimlerimizden ders çıkardık ve takımımızı güçlendirdik. Bundan daha da büyük ataklar konusunda artık kendimize daha çok güveniyoruz” diye konuştu.
GREENPEACE BANKALARI SUÇLADI
Çevre örgütü Greenpeace, iş dünyası seçkinlerinin ve büyük kuruluşlarının Davos Zirvesi’nin ‘Dünyayı Geliştirme’ mottosunu yakalayamadığı suçlamasında bulundu. Davos’a katılan 24 bankanın yatırım dağılımını inceleyen Greenpeace, bu bankaların 2015’teki Paris İklim Anlaşması’ndan bu yana fosil yakıt şirketlerine 1.4 trilyon dolar yatırım yaptıklarına dikkat çekti. Greenpeace International Yöneticisi Jennifer Morgan, “Bankalar, sigorta şirketleri ve emeklilik fonları da fosil yakıt şirketleri kadar hatalılar. Bilhassa Davos’a katılanlar” dedi.
PAPA: KÂRA DEĞİL BEŞERE ODAKLANIN
Papa Francis de Davos’a katılan güçlü seçkinlere ‘kâra değil, insanlara odaklanın’ daveti yaptı. Papa yayınladığı yazılı iletide, Davos’un tecritçilik ve kolonileştirme üzere problemlerin üstesinden gelmek için politik ve karşılıklı işbirliği için gerekli ortamı sunduğunu belirterek, “Zirve, tıpkı vakitte insanlığı tehdit eden toplumsal ve ekonomik eşitsizliklerle gayret için de uygun bir taban sunuyor” tabirlerini kullandı.
