Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 22 Mart Dünya Su Günü münasebetiyle Beyoğlu Belediyesi tarafından düzenlenen “Su ve Sürdürülebilirlik Birinci Çağrı” Programı’na katıldı.
Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’ndeki programda konuşan Bakan Kurum, dünyada büyüyen su meselesine değindi.
Bakan Kurum, tüm yapıları su tasarrufuna davet etti.
“ÇEŞMELERİN YIKILMASIYLA MELEKLERİMİZ DE GİTTİ”
Bakan Kurum, “Bugün Fatih Sultan Mehmet’in emaneti İstanbul’umuzdayız. Taksim İstanbul’un bütün sularının toplandığı, kente ve vatandaşa dağıtıldığı tarihî bir merkezdir. Evvelden Taksim’den Kâğıthane’ye bu bölgede her sokak başında bir çeşme bulunurdu. Ne yazık ki bu çeşmelerin büyük çoğunluğu yeni imar planları nedeniyle 1950’li yıllara kadar kaldırılmış.” diyerek, bir devir Beyoğlu’nda yaşayan bir devlet büyüğüne atfedilen serzenişi şu biçimde aktardı:
“O vakit bizim her çeşmemizin alnında ‘O Allah ki gökten sizin için su indirdi’ ayeti yazardı. Süslemelerin altından kuşlar su içerdi. Her çeşmenin başında iki kurna olur, her kurnanın başında bir melek otururdu. Çeşmelerin yıkılması ile bir arada meleklerimiz de gitti.”
“KADERİNE TERK EDİLEN BEYOĞLU’NU, HALİÇ’İ VE İSTANBUL’U YAŞADIK”
Bakan Murat Kurum, İstanbul’a dair Şair Nedim’in benzetmesini de iştirakçilere şu formda hatırlattı:
“Medeniyetimizin büyük şairlerinden Nedim, ‘Bu kenti İstanbul ki bimislü behâdır’ demiş ve ne hoş söylemiştir. Bu kenti ‘iki deniz ortasındaki bir elmas modülüne benzetmiş, İstanbul güneşle birebir pahaya sahiptir’ demiştir. İstanbul o günlerden bu günlere hâlâ mükemmel bir kent. Ancak bu şiirin yazıldığı günden bugüne geçen 3 asrın akabinde, endüstrileşmeyle birlikte İstanbul’da makûs bir talihi yaşadık. Yazgısına terk edilen bir Beyoğlu’nu, Haliç’i ve İstanbul’u yaşadık.”
“Bu kentin makûs talihini değiştiren, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı periyodunda Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan olmuştur.” sözlerini kullanan Bakan Kurum, “Bu eşsiz tarih, kültür ve doğal zenginliğe sahip harika kenti tekrar o eski tezli günlerine kavuşturdu. Ben bu vesileyle sizlerin huzurunda İstanbul’u tekrar büyük Türkiye ülkümüzün kalbine yerleştiren, geleceğe emin adımlarla yürümesini sağlayan Sayın Cumhurbaşkanımıza en derin şükranlarımı sunuyorum.” dedi.
“SUYU KİRLETMEK, HAYATI KİRLETMEKTİR”
“Anasırı Erbaa yani dört temel öge vardır: Hava, toprak, ateş ve su.” diyen Murat Kurum, “Bizim inancımıza nazaran suyu kirletmek, hayatı kirletmektir. Çünkü en temel hayat kaynağımızdır su. Suyun olmadığı yerde hayattan, kentten ne de medeniyetten kelam etmek mümkün olamaz. Bugün öbür gezegenlerde yaşama dair izler arayan bilim insanlarımız birinci evvel suyun izini sürüyorlar. Su olmadan hayat olmaz.” şeklinde konuştu.
“SU EN HAYATİ VE STRATEJİK KIYMET HALİNE GELMİŞTİR”
Bugün denizlerin, akarsuların, göllerin hepsinin su ölçüsünün alt alta topladığında bir buçuk milyar kilometreküp su olduğunu ama bunun yalnızca yüzde iki buçuğunun tatlı su yani içilebilir su olduğunu anımsatan Kurum, bu tatlı suların ise yalnızca on binde ikisine erişilebildiğini belirtti.
Bakan Murat Kurum kelamlarını şu halde sürdürdü:
“Özellikle iklim değişikliğini en kıymetli tesirlerinden olan kuraklık ve yeraltı sularının tükenmeye başlamasıyla su artık çağımızın ve geleceğin en hayati ve stratejik bedeli hâline gelmiştir. Bugün yalnızca son 60 yılda 3 milyardan 8 milyara ulaşan Dünya nüfusu nedeniyle suya olan muhtaçlık her zamankinden daha da fazla artmıştır. Yabanî tarım uygulamaları, bilinçsiz su kullanımı ve global israf nedeniyle su kaynaklarımız giderek azalıyor ve buna ek olarak da etraf kirliliği nedeniyle de pak su kaynaklarımız maalesef kullanılamaz hâle geliyor.”
“3 MİLYAR İNSANIN SUYA DİREKT ERİŞİMİ YOK”
Bugün Dünya’da 3 milyardan fazla insanın suya direkt erişiminin olmadığı bilgisini veren Bakan Kurum, “Ortadoğu’daki nüfusun neredeyse yüzde 85’inden fazlası da kıtlık şartlarında yaşıyor. 2030 yılına kadar su kıtlığı düzeyi dünya genelinde yüzde 40’lara kadar yükselecek. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde insanlık âlemi global su kıtlığı hatta su savaşları ile karşı karşıya kalacak. Yani buradaki gençlerimiz geleceğimizi emanet edeceğimiz çocuklarımızın önümüzdeki süreçte hayatlarındaki en kıymetli gündemlerden bir tanesi su olacak. Tahminen biz göremeyeceğiz ancak sizler su savaşlarının yapıldığına şahitlik edeceksiniz. Devletler ortasında su krizlerinin yaşanıyor olması sebebiyle su diplomasisi yeni periyotta de yeni hususlar ortasında yerini alıyor.” diye konuştu.
UNESCO raporlarına nazaran 140 ülkenin suya erişebilmesi için yıllık 114 milyar dolar harcama yapması gerektiğini söyleyen Bakan Murat Kurum, “Gururla söz ediyorum ki biz, Sayın Cumhurbaşkanlığımızın liderliğinde Türkiye olarak, bugün Afrika’da tam 10 milyon şahsa günlük kesintisiz içme suyu sağlıyoruz. Bu mevzuda tek ülkeyiz.” dedi.
Bakan Kurum, suyun Türk kültürü ve İslam inancındaki yerini ise şu formda açıkladı:
“Su kültürümüzde ve inancımızda her vakit çok müstesna bir yere sahip olmuştur. Şehircilik kültürümüzde de su ile ilgili yapılar bakımından son derece zengindir. Hamamlar, çeşmeler, şadırvanlar, sebiller, kuyular, yunaklar, musluklar, sarnıçlar, köprüler yapmış cetlerimiz. Hiçbir medeniyette, hiçbir ülkede ve lisanda suya dair bu kadar çok ve çeşitli bir tanımlama yoktur. Fakat ıstırapla tabir etmeliyim ki bu kadar kullanımın zenginliğine karşın bugün ülkemiz tatlı su kaynakları bakımından su gerilimi yaşayan ülkeler ortasındadır. İklim değişikliğinin de tesiriyle birlikte kişi başına düşen su ölçümüz bin 340 metreküp olmuştur. Nüfus artışı ile birlikte kişi başına düşen su ölçüsü da her geçen gün azalmaktadır. Bu noktada tasarruf düzeneklerini daha faal, daha iştirakçi hâle getirmek zorundayız. İşte bu noktada sürdürülebilirlik karşımıza çıkıyor. Yani su ve sürdürülebilirliği artık bundan sonra bir arada yürütmek zorundayız.”
SU TÜKETİMİNE ÇARPICI ÖRNEK
Bakan Kurum, su tüketiminin yoğunluğuna, besin ve dokuma bölümünden şu örnekleri verdi:
“Somut bir örnekle açıklamak istiyorum. Bir tişört için ne kadar su kullanıldığını bilen var mı? Tam 2700 litre. Yani 13 bin 500 bardak su. Banyoda, tuvalette, mutfakta ortalama günlük 200 litre su kullanmaktayız. 1 kilogram buğdayın üretimi için 1300 litre suya muhtaçlık var. Bir ayakkabı üretimi için tam 17 bin litre su kullanılıyor. Bir bardak kahvenin üretimi için 140 litre su kullanılıyor. Yani bir kişinin tüm gereksinimlerinin karşılaması için günlük ortalama 7000 litre su tüketmesi gerekiyor. Bu salonda bulunanlara bakalım. Grup elbiselerimiz, kravatlarımız, pantolonlarımız, montlarımız… Yani kişi başına 100 bin litre. Bu salonda yaklaşık 500 kişi var. Bu salonda, giydiğimiz elbiselerin üretimi için kullanılan su ölçüsü tam 50 milyon litre. Yani 500 ailenin bir yıllık içme suyu kullanımına denk elbiseler giyiyoruz. Suyumuza sahip çıkmak için sürdürülebilirlik. Kullandığımız kıyafetleri de yine dönüştürmek zorundayız. ‘Al kullan at’ değil, ‘al kullan dönüştür’ anlayışını hayatımızın her alanında hayat kültürü hâline getirmek zorundayız.”
BAKANLIĞIN ‘SU’ PROJELERİ
Murat Kurum, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının su projelerini ise husus madde şu biçimde sıraladı:
“Geri kazandığımız suları yalnızca peyzaj alanlarında değil içme suyu olarak da kullanmamızı sağlayacak teknolojileri destekliyor, tesisleri de bir bir kurmaya çaba gösteriyoruz.
Atık su arıtma tesislerimizi, gelir getiren ekonomik bir bedele dönüştürecek adımları atıyoruz. Tüm tesislerimizi, bir yeşil teknoloji eseri olan biyorafineri tesislerine dönüştürüyoruz.
Bunlarla da yetinmeyip, atık sudan hidrolik güç, arıtma çamurundan biyogaz elde ediyor ve vatandaşımızın hizmetine sunuyoruz.
Bugün, arıtılarak kullanılan atık suların oranını yüzde 3,5’e çıkardık. Artık atık su arıtma, biyolojik arıtma ve membran teknolojilerini daha da yaygınlaştırıyoruz. Bu oranı 2023 yılında yüzde 5’e, 2030 yılında ise yüzde 15’e çıkarmak amacımızdır.
Sulak alanlar ve ormanlar üzere; suyumuzu doğal olarak toplayan, filtreleyen, depolayan ekosistemleri korumak için de ağır bir çaba içerisindeyiz. Bu kapsamda 2018 yılında ülkemizin yüzölçümünün yüzde 9’u düzeyinde olan korunan alan büyüklüğümüzü yüzde 11,9’a çıkardık. Bu büyüklüğü 2023 yılında OECD ortalaması olan yüzde 17’ye yükseltmeyi hedefliyoruz.
Sıfır atık sanayi ve yeşil OSB çalışmalarımızla tüm sanayi alanlarımızı dönüştürüyor ve su kaynaklarını kirletmeyen, su israfını sıfıra indiren üretim tesisleri hâline getiriyoruz.
Tüm vatandaşlarımızın eşit halde suya erişimini sağlayacak altyapı çalışmalarımızı, yeşil altyapı projeleriyle, millet bahçelerimizle, yeşil alan ölçüsünü artırarak daha da güçlendiriyoruz. 4 ana sınır üzerinde 17 ekolojik koridorlarla, millet bahçeleriyle, bisiklet ve yürüyüş yollarıyla, mahalle kültürünü ve komşuluk münasebetlerini koruyan ömür alanları inşa ediyoruz.
Sayın Cumhurbaşkanımız açıkladılar. Paris İklim mutabakatına Meclisimizin onayıyla taraf olduk. Yeşil Kalkınma Devrimi’ne girdik. Yeşil kalkınma nedir? Sürdürülebilirliktir, suya sahip çıkmaktır, geri dönüşümün yaygınlaşmasıdır, emisyonların sıfıra indirilmesidir, emisyonların kentlerimizdeki tesirlerini en aza indirmektir, buna uygun bilimi endüstriyi ve teknolojiyi geliştirmektir, yeşil alanların yani yutak alanların ölçüsünü artıracak çalışmalardır.
Yeşil Kalkınma İhtilali ve Net Sıfır Emisyon 2053 amaçlarımız doğrultusunda çok değerli adımlar atıyoruz.
Bu kapsamda su kaynaklarımızı koruyacak ve atık su ölçüsünü azaltacak İklim dostu yeşil binaların imaline öncelik verilmesi ve bu kapsamda teşviklerin artırılmasını, Etraf Kurulumuzla ve ilgili Bakanlıklarımızla kararlaştırdık ve bir kanun ile birlikte bu düzenlemeleri yapmak istiyoruz.
Şubat ayında Konya’da Türkiye’nin birinci iklim şurasını 1000’i aşkın uzman iştirakçiyle düzenledik. Bilhassa su ve kuraklığa dair değerli adımları daima birlikte kararlaştırdık.
Orman, tarım, mera ve sulak alanlarda karbon yutağı kayıplarına sebep olacak erozyon, sel, heyelan, çığ, kuraklık ve çölleşme üzere afet risklerine karşı adımlarımızı atıyoruz.
İçme ve kullanma suyu şebekesi iletim ve dağıtım çizgilerindeki kayıp ve kaçak oranı yüzde 50’lerde, kimi yerlerde yüzde 60’lara kadar çıkıyor. Gayemiz, 2030 yılına kadar yüzde 25’ler düzeyine indirmek.
Doğal su kaynaklarının korunması gayesiyle, 2 bin metrekarenin üzerindeki parsellere yapılacak binalarda yağmur suyu toplama sistemini mecburî hâle getirdik. Bu değişiklikle artık, suyu ziyan etmeyeceğiz, depolayacağız. Yağışların az olduğu periyotlarda, binalarımızda depolanan bu suyu kullanacağız.
Yapılarda suyun daha tasarruflu tüketilebilmesi için, sıhhi tesisat projelerinde lavabo musluk debilerini dakikada 6 litre, duşlarda da dakikada 8 litre ile sonlandırıyoruz. Yani daha fazla su akmayacak.”
85 MİLYON VATANDAŞA VE YAPI BÖLÜMÜNE ÇAĞRI
85 milyon vatandaşa ve yapı dalına davette bulunmak istediğini belirten Bakan Murat Kurum, “Biz Bakanlık olarak binalarımızda su israfını engellemeye yönelik gerekli düzenlemeleri yaptık. Yapı dalımız projelerini su depolama ve debi denetimine dair yaptığımız bu değişikliklere uygun bir halde tasarlamalıdır.
Vatandaşlarımız da binalarında, yuvalarında bu yenilikçi sistemleri görmelidir. Milletimizden ricamız; suyumuzu müdafaayı ulusal bir sorun olarak görmeleridir. Bu misyon bizim çocuklarımıza borcumuz, vatanımıza borcumuzdur.” tabirlerini kullandı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, İKLİM ŞURASI KARARLARINI AÇIKLAYACAK
Konya’da düzenlenen İklim Şûrası’nın Sonuç Bildirgesi’nin önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanacağını söyleyen Murat Kurum, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Yakında Cumhurbaşkanımız, İklim Şûrasında aldığımız kararları milletimizle paylaşacaklar. Türkiye’nin önündeki 100 yıllık etraf ve iklim siyasetlerini şekillendirecek kararlarımızı ve gayelerimizi milletimizle paylaşacaklar. İnşallah bildirgenin akabinde orijinal bir periyot başlayacak, hem ülkemizin iklim dostu yeşil dönüşümünde hem de bölgemizin geleceğinde yenilikçi, sürdürülebilir ve kalıcı adımların atılmasında öncü bir rol alacağız. Konuğu olduğumuz dünyamızı en pak hâliyle, en doğal hâliyle gelecek kuşaklarımıza bırakacağız.”
METAVERSE ÜZERİNDEN TARİHİ ÇEŞMELERİ GEZDİ
Konuşmaların akabinde Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Beyoğlu Belediyesi’nin MetaVerse platformu üzerinde oluşturduğu ve ilçe hudutları içindeki tarihî çeşmeleri gösteren MetaMüze’yi sanal gözlükle gezdi.
127 tarihî çeşme ile 9 sebile sahip Beyoğlu ilçesinde 50 tarihî çeşmenin onarımı tamamlanmıştı.
Sanal seyahat sonrası, “Dünya Su Günü” sebebiyle ilkokul ve ortaokul öğrencileri ortasında düzenlenen fotoğraf yarışı ile lise öğrencileri ortasında düzenlenen kompozisyon yarışında dereceye giren öğrencilere mükafatları verildi
BAKAN KURUM, BARBAROS HAYRETTİN PAŞA CAMİİ’Nİ GEZDİ
Törenin akabinde imali devam eden Barbaros Hayreddin Paşa Camii’ne geçerek incelemelerde bulunan Bakan Murat Kurum, “Kaba inşaatın yüzde 95’i bitmiş durumda. 18 bin metrekare alan üzerinde oturuyor. 20 bin cemaat kapasiteli. Gayemiz yılsonuna kadar camimizin üretimini tamamlamak ve Sayın Cumhurbaşkanımızın iştirakiyle açılışını gerçekleştirerek İstanbulluların hizmetine sunmaktır. İbadet alanı dışında, camimizin altında konferans salonlarımız, kütüphanelerimiz 7 gün 24 saat gençlerimizin, bayanlarımızın, çocuklarımızın vakit geçirebileceği formda tasarlandı. Klasik motiflerimizi günümüze uyarladığımız bir mimari anlayışla camimizi inşa ediyoruz. Çabucak çabucak Türkiye’nin her yerinden gelen materyalleri burada kullanmaya uğraş ediyoruz. Sütunlarımızdan minarelerimize motiflerimizin olduğu, çinilerimizin olduğu, kündekari kapılarımızın yer aldığı, içindeki süslemelerle 84 milyonun hislerini yansıtacağımız bir yapıtımız olacak. Birebir Anadolu Yakasındaki Çamlıca Camimizi, buradan, Levent’ten Barbaros Hayreddin Paşa Camimiz selamlayacak. Ecdadımızın yaptığı üzere, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bu türlü eserler üretmek bizim için büyük gurur, büyük onur.” bilgisini verdi.
