Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin 70. kuruluş yılı dolayısıyla bölgenin idari merkezi Urumçi’de düzenlenen kutlamaya katıldı.
Xinhua’nın haberine göre, Şi, sabah saatlerinde düzenlenen kutlama etkinliğinde yerel parti yetkilileri, etnik gruplar ve toplum kesimlerinden temsilcilerle bir araya geldi.
Kutlamada Şi’ye Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı (ÇHSDK) Başkanı Vang Huning, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Birinci Sekreteri ve Genel Ofisi Direktörü Say Çi ve Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng eşlik etti.
ÇHSDK Başkanı Vang, kutlamada yaptığı konuşmada, Şi önderliğindeki ÇKP’nin Sincan’ın yönetimi için formüle ettiği politikaların yeni dönemde bölgenin “tarihi başarılar” kazanmasını sağladığını savundu.
Kuruluş yıldönümü kutlamasına katılan ilk lider
Şi, Sincan’ın kuruluş yıl dönümü kutlamalarına bizzat katılan ilk ulusal lider oldu. Daha önceki yıllarda bu törenlere ÇKP’nin merkez yönetiminden daha düşük seviyede isimler katılıyordu.
Çin lideri, kuruluş kutlamaları için 23 Eylül’de bölgeyi ziyaret etti. Ziyarette ÇKP’nin en üst düzey yönetim organı olan Daimi Komite’nin üyeleri, merkezi parti protokolünde 4. ve 5. sırada yer alan Vang ve Say gibi üst düzey isimlerin bulunması dikkati çekiyor.
Şi, en son Temmuz 2022’deki bir “teftiş gezisi” için bölgeyi ziyaret etmişti. Bu ziyarette Çin’in “çok etnikli birleşik bir ülke” olduğunu dile getiren Şi, etnik eşitlik yönünde açıklamalarda bulunmuştu.
“Etnik birlik” ve “topluluk hissi” vurgusu son dönemde arttı
Şi’nin ziyaretinin, Pekin yönetiminin “etnik birlik” ve “Çin milleti için topluluk hissi” gibi kavram ve ifadelerle azınlık grupların Çin ulusal aidiyeti ile daha güçlü bağ kurması talebini vurguladığı bir döneme denk gelmesi dikkati çekiyor.
Etnik ve dini aidiyetler yerine Çin ulusal kimliğinin öne çıkarılmasına odaklanan bu politika, azınlıklar üzerinde devlet kontrolünü artırırken “dinin Çinlileştirilmesi” gibi kavram ve uygulamaları gündeme getiriyor.
Yakın dönemde ÇKP’de etnik işlerin yönetimiyle bağlantılı görevler üstlenen bir yetkili olan Çın Şiaociang’ın 1 Temmuz’da Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin en üst yönetim makamı olan Komünist Parti Sekreterliğine atanması bu yönde atılan bir adım olarak değerlendiriliyor.
2020-2023 yıllarında Devlet Etnik İşler Komisyonu Başkanlığı yapan Çın, bu göreve getirilen ilk Han Çinlisi olmuştu. Ondan önceki 60 yılda Komisyon’un başkanlığını etnik azınlıklardan parti yetkilileri yürütüyordu.
Çın, bu görevin ardından 2023-2025 yıllarında ÇKP’nin ülke içinde ve dışında siyasi, ticari, dini ve akademik etki sahibi kişi ve kuruluşlarla ilişkilerini örgütleyen, etnik işlerin denetlenmesinde de rolü olan Birleşik Cephe Çalışma Dairesi’nde İdari Başkan Yardımcılığı görevini üstlenmişti.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi
Çin Halk Cumhuriyeti, iç savaşın ardından 1949’da bölgede kontrolü ele geçirdikten sonra 1 Ekim 1955’te Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin kuruluşunu ilan etmişti.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi; Tibet, İç Moğolistan, Ningşia Hui ve Guangşi Cuang ile birlikte Çin’in 5 özerk bölgesinden biri. Söz konusu bölgelerin yöneticileri ve üst düzey yetkilileri merkezi parti yönetimince atandığından bu idari statü gerçekte güçlü bir muhtariyet sağlamıyor.
