Erol Tezman alanında yeniliklere imza atmış bir iş geçmişine sahip. Yeni ve birinci olmak için daima araştıran bir iş insanı. Tezman Holding çatısı altında kimya, denizcilik, teknik dokumacılık, tarım, hayvancılık, gayrimenkul ve sigorta dallarında faaliyet gösteren ortalarında Tezmarin, vateks, tez, sel sanayi, ejot tezmak üzere şirketler var. Bu çatı altındaki Sel Sanayi alanında kısa mühlet evvel bir prensip imza attı. Erol Tezman’la hem bu yeni işlerini hem de sanayi geçmişlerini konuştuk.
Şirketin kurucusu babanız Selim Tezman. Siz ikinci kuşaksınız. İşe nasıl başladınız?
– Babamın kurduğu fabrikalar vardı. Birinci kurduğu lastik ayakkabı fabrikası. Her fırsatta babamın yanına işe giderdim. 1975 yılında üniversiteyi bitirdim ve döndüm. Dokunmamış, örülmemiş kumaş yapan bir fabrika kurduk Vateks.
Siz mi bu yeniliği getirdiniz?
– Evet. Araştırmıştım. Çok büyük yenilikti. Süratli büyüdü. Bilinmiyordu ancak çok işlevsel bir kumaştı. Elyaflar değişik teknolojilerle yapıştırılıyordu. Elbise telası ve çocuk bağında kullanılan bezi yaptık. Biz bu işin patentini almadık, o bahiste tecrübesizlik vardı. Daha sonra bu tecrübesizliği yapmadık.
Teknik dokumacılık derken tam neleri kapsadı yatırımlarınız?
– Örneğin jeotekstil yaptık, bu da birinciydi. Yollara ve tünellere seriliyor bu gereçler. Otoyollarda da kullanılıyor. Hatta o periyotta GAP projesi hayata geçiyordu. Biliyorsunuz çok büyük su kanalları ve boruları yapılmıştı. Beton olduğu için çatlamalar oluyordu. Bizim bu üretimimiz izale su kanallarında da kullanıldı. Bu çalışmaların Ar-Ge’sini de uygulamasını da büsbütün Türk mühendis takımımızla gerçekleştirdik. 1990’ların başında telekomunikasyon kablolarının izolasyon bantlarını yaptık.
İLK JELATİN ÜRETİCİSİ
Gıda jelatini üretiminde de birinci üretici oldunuz. Bu işe nasıl girdiniz?
– Tutkal yapıyorduk, 2000’de birebir hammadeden besin jelatini işine girdik. Jelatin işi çok büyüktü, Tarım Bakanlığı’yla çok çalıştık, zira AB normlarına ahenk gerekiyordu. 2008’de kriz ortamında yatırım yaptık. Türkiye’nin birinci jelatin üreticisi olduk. 1100 ton ile başladık jelatin üretimine. Artık 5500 ton üretiyoruz. Toplamda 8 bin ton teknik ve besin jelatini üretiyoruz. İstersek yüzde 100’ünü ihraç edebiliriz ancak Türkiye’de de çok âlâ şirketler var. Onlara da veriyoruz. Üretimimizin yüzde 40’ını iç piyasaya satıyoruz.
Hammadde sorunu yaşıyor musunuz?
– Bizim hammaddemiz yüzde 100 yerli. Dışa bağımlılık olmayan, katma pahası yüksek işlere giriyoruz. Ulusal iktisada direkt katkı yapıyoruz. Yüzde 100 yerli hammaddeyle üretip daha çok ihracat yapıyoruz. 2016’da 15 Temmuz’dan sonra 8 Ağustos’ta yatırım kararı aldık. Bu yıl da kolajen (İnsan bedenindeki canlılığı ve esnekliği sağlayan değerli bir proteindir) yatırımı içindeydik. Biz vazgeçmedik, yatırıma devam ettik.
Kolajen konusu son yıllarda gündemde. Bilhassa bayanlar sıvı, toz, hap halinde kolajen içerikli eserler kullanıyorlar. Siz bu işe nasıl girdiniz?
– Kolajen konusu çok moda. Beşerler tıp insanlarının konuşmalarıyla bedenimizdeki kolajenin yaşlanmayı önlediğini, bunun destek edilmesi gerektiğini söyledikçe bu mevzuya ilgi arttı. Tüm dünyada talep var.
Ar-Ge ne kadar sürdü? Sizin ürettiğiniz kolajenin farkı ne?
– Fabrika Edirne’de. Birinci yatırım 3 bin ton kapasiteli. Biz birinci sığır kolajenini ürettik, helal eser. Bu alandaki birinci helal eser. Tüm dünyaya satacağız. Tüm irtibatları kurduk. 2020 üretiminin de yüzde 65’ini sattım. AB ülkeleri ve Amerika’ya satıyoruz. Kendi markamızla çıkıyoruz. Patentini dünya çapında alıyoruz. Herkesin ürettiği kolajen farklı. Dün Güney Kore’den patentimiz geldi.
Arap dünyasındaki bayanlar içeriğinde domuz olmayan kolajeni tercih edecektir…
– Katiyetle. Bu alanda çok üretici var. Hammadde ıstırabı çekenler var. Ayrıyeten hepsinin içeriği yüksek kalitede değil. Biz bu alanda içeriği de en kuvvetli üretimi yaptık. Amerika’dan Kore’ye testlerden geçtik.
Neden sizden evvel diğerleri helal kolajen üretmemiş?
– Biz Türkler çok güzeliz iş hususlarında, girişimcilikte. Bir sürü işte yabancılarla iştirak yaptık. Onların potansiyellerini de görüyoruz. Biz kendimize güvenelim, üretelim. Dürüst ve etik üretim yapanların da kazandığını tüm iş hayatım boyunca gördüm. Biz kolajen üretimini güzel biliyorduk. Bunu geliştirdik.
KOLAJEN NEDİR?
İnsan bedenindeki canlılığı ve esnekliği sağlayan kıymetli bir proteindir.
EROL TEZMAN KİMDİR?
İstanbul 1951 doğumlu Erol Tezman, Saint Joseph Fransiz Lisesi’ni bitirdi. Fransa’da Grenoble Sciences Economie Fakültesi’nde okudu. Özel Teşebbüsler üzerine lisans eğitimi yaptı. Vateks Fabrikasının suramı ile iş hayatına atıldı. Tezman Holding bünyesinde kurulan tüm şirketlerde misyon aldı, idarede bulundu. Galasaray Kulübü İdare Heyeti üyesi olarak vazife yaptı. TÜSİAD üyesi olan Tezman tam bir deniz tutkunu.
