Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Avcı iklim değişikliğinin alt ve üst yapılara tesirleriyle ilgili yaptığı modellemelerle Türkiye’de resmi ve özel kurumlara danışmanlık sağlıyor. Yapıların inşasında değişecek iklim şartlarının göz önüne alınması gerektiğini lisana getiren bilim insanı, dünyada bu bahiste farkındalığın arttığını da vurguluyor.
Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) Ağustos 2021’de yayımladığı rapora nazaran, global sıcaklık öngörülenden on yıl evvel, 2030’a kadar 1.5 derece artarak iklimleri etkilemeyi sürdürecek. Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Avcı da Boğaziçi Üniversitesi İklim Siyasetleri Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz’ın dayanağıyla iklim değişikliğinin alt ve üst yapılara tesirleri konusunda çalışarak yeni modellemeler geliştiriyor. Bu çalışmalardan yola çıkarak resmi ve özel kurumların geniş ölçekli projelerine danışmanlık yapan bilim insanı, çalışmalarını Kurumsal İrtibat Ofisi’ne şöyle anlattı:
“YAPILARDA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN TESİRİ DİKKATE ALINMALI”
Tüm raporlar ve gözlemlediğimiz değişimler iklim değişikliğinin sandığımızdan çok daha evvel hayatlarımızı etkileyeceğini gösteriyor. İklim değişikliğinin tabiata olan tesirleri konuşulurken, yapılara olan tesirleri o derece dikkate alınmıyordu. Fakat son vakitlerde yapıların geleceğe daha uygun halde nasıl inşa edilebileceği konusunda bir farkındalık oluştu. Mesela bir tren yolu üretiminde iklim değişikliğinin sıcaklıkları arttıran tesiri dikkate alınmalı. Zira çelik raylar eski devirlere nazaran daha fazla genişleyecektir. Bu durumda artacak sıcaklıkları dikkate almadan yerleştirilen raylar ilerde büyük kazaların yaşanmasına neden olabilir. Birebir biçimde yol üretiminde ağır yağışla ani sel baskınları da düşünülmeli ya da yüksek binalar inşa ederken oluşabilecek güçlü rüzgarların yapı üzerindeki tesiri de değerlendirilmeli. Yani yapılarımızı iklim değişikliğinin gelecekte ortaya çıkabilecek tesirlerini de dikkate alarak tasarlamak zorundayız. Bu açıdan iklim değişikliğinin tesirleri, İnşaat Mühendisliği’nden Prof. Dr. Beliz Özorhon tarafından binalarda güç verimliliği çalışmalarında da ele alındı. Bu bahis ayrıyeten İmal Mühendisliği ve İdaresi Yüksek Lisans Programı kapsamında da işlenmeye başladı.
“ALIŞILMIŞ METOTLARI DEĞİŞTİRMEK İÇİN VAKİT GEREKİYOR”
Tüm dünyada bu bahiste artan bir farkındalık kelam konusu. İnşaat mühendisleri sıcaklık artışı, ani gelen ağır yağmur, şiddetli rüzgâr ve başka değişen iklim olaylarına karşı destekli yapılar inşa etmek için yeni formüller geliştirmek için çalışıyor. Fakat inşaat mühendisliği biraz tutucu bir alan ve kolay kolay alışılmış metotları değiştirmek de mümkün değil. Bunun için vakit gerekiyor. Türkiye’de bildiğim kadarıyla iklim değişikliğinin inşaat mühendisliğine tesirleri konusunda çalışan yalnızca ben varım. Bu geniş çaplı projeye adım atmamı sağlayan kişi de iklim değişikliği çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. Levent Kurnaz’dır. Prof. Dr. Kurnaz’ın Türkiye’de iklim değişikliğiyle ilgili elde ettiği kapsamlı aktüel bilgiler bana yeni modellemeler geliştirmem için yol gösteriyor. Bu nedenle Prof. Dr. Kurnaz’ın dayanağı çalışmalarım için çok kıymetli bir yerde duruyor.
“FİNANS KURULUŞLARI YAPILARIN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE DAYANAKLILIĞINI DEĞERLENDİRİYOR”
Yeni modellemelerim Türkiye’de yol, demir yolu, köprü ve öteki projelerin inşasında kullanılıyor. Bu sayede kurumlar kendi dizaynlarında yeni güncellemeler ekleyerek yapılarını geleceğe daha da hazır hale getirebiliyor. Birçok resmi ve özel kuruma bu taraftan dayanak sağlarken, finans kuruluşlarına da danışmanlık yapıyorum. Zira onlar da projelere finansman verirken bu modellemelerden faydalanıyor ve bu sayede yapıların gelecekteki durumları hakkında fikir sahibi olabiliyor. Tüm dünyada bankalar da iklim değişikliği risk değerlendirmesinin artık portföylerinin içinde yer aldığını belirtiyor. Finans kuruluşları maddi kaynak sağladıkları projenin karbon emisyonuna tesirlerini ve projelendirilen yapının iklim değişikliğine ne oranda dayanabileceğini pahalandırıyor. Finans kuruluşlarının kıymeti ortada zira kaynağın olmadığı yerde bu projelerin hayata geçmesi mümkün değil. Bununla birlikte iklim değişikliğinin tesirlerini çok dikkate alan bir öbür bölüm de sigortacılık. Bu alanda faaliyet gösteren şirketler de yapıların iklim değişikliğinden nasıl etkilenebileceğini görmek istiyor ve buna nazaran sigorta hizmeti sağlıyorlar.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
