Rapora nazaran bütçede gelirlerin 1.1 trilyon lira, sarfiyatların 1.3 trilyon ve bütçe açığının da 245 milyar lira olarak öngörüldüğü hatırlatılarak, fakat salgın şartları, makroekonomik gelişmeler ve uygulanan ya da uygulanması planlanan önlemler dikkate alınarak revizyona gidildiği belirtildi. Buna göne yıl sonunda bütçe gelirlerinin 1.2 trilyon lira, bütçe masraflarının 1.4 trilyon lira ve bütçe açığının da 199.9 milyar lira olarak gerçekleşeceği kestirim ediliyor. Bütçeye nazaran 1 trilyon 101 milyar lira olan bütçe gelirleri, 1 trilyon 254 milyar liraya revize edildi. 153.5 milyar liralık ek gelirin hangi kalemlerden geleceği raporda anlatıldı. Buna nazaran 2021-23 Orta Vadeli Program’da öngörülen büyüme, enflasyon, dış ticaret ve istihdam üzere temel makro göstergelerde değişiklik olacak. 2021 yılı makro parametrelerdeki değişim, gerçekleşme eğilimi ve vergi dinamiklerinin tesiri ile 96.2 milyar lira gelir gelecek.
YAPILANDIRMADAN 19.4 MİLYAR
Kasım ayında çıkarılan 7256 sayılı yasanın peşin ve birinci taksit ödemeleri yapıldı. 2020 yılında 2.1 milyar lira, bu yıl ise 14.4 milyar lira olmak üzere toplam 19.4 milyar lira tahsilat yapıldı. Yürürlüğe giren ek önlemlerden 37.7 milyar lira, vergi dışı gelirlerden de 21.1 milyar liralık gelir bekleniyor. Buna karşılık akaryakıt eserlerindeki eşel taşınabilir uygulamasından ötürü 26.9 milyar liralık gelir kaybı olacak. Rapora nazaran, salgınla çaba kapsamında muhakkak kesimlerde süreksiz vergi indirimleri yapılması sebebiyle 12.7 milyar lira, TL cinsinden yatırımların teşvik edilmesi maksadıyla gelir vergisi tevkifat oranında indirim yapılarak, 8.2 milyar liralık vergi gelirinden vazgeçildi.
Raporda son aylarda alınan gelir artırıcı önlemlerden ne kadar gelir geleceği de tek tek sıralandı. Alınan önlemler 37.7 milyar liralık ek gelir sağlayacak. Nisan ayında kurumlar vergisi oranı bu yıl için yüzde 20’den 25’e çıkarılmıştı. Bu artışın 18 milyar lira gelir getireceği kaydedildi. KDV tevkifat uygulamasının kapsamının genişletilmesiyle 9 milyar lira, yıllara sari inşaat işlerinde Gelir Vergisi tevkifat oranlarının artırılmasıyla 2.5 milyar lira, finansman sarfiyat uygulamasının hayata geçirilmesiyle 4 milyar lira, elektrikli araçların ÖTV oranlarında artış yapılmasıyla 0.6 milyar lira, özel bağlantı vergisi oranının yüzde 7.5’ten yüzde 10’a yükseltilmesiyle 1.6 milyar lira, ithalatında uygulanan KKDF’ye ait düzenlemeyle de 2 milyar liralık ek gelir sağlanacak.
İLAVE HARCAMA
Yılın başında 1 trilyon 346 milyar lira olacağı varsayım edilen bütçe sarfiyatları yıl sonunda 1 trilyon 454 milyar lira olacak. 108.4 milyar lira ek harcama kelam konusu olacak. Hazine’nin raporuna nazaran bu artış koronavirüs nedeniyle ek 35.9 milyar lira, enflasyon gerçekleşmelerine bağlı olarak işçi ve emekli aylıklarında yapılması öngörülen artış kapsamında 40.2 milyar lira, gelir varsayımına bağlı olarak mahalli yönetimler ve fonlara aktarılacak hisselerdeki artış kaynaklı 23.2 milyar lira, başta yatırımlar olmak üzere, ek istihdam, afet konut üretimi ve öbür zorunlu muhtaçlıklar için 38.1 milyar lira olmak üzere toplam 137.4 milyar lira ek harcama öngörüldü. Bununla birlikte Toplumsal Güvenlik Kurumu prim yapılandırma ve uygulanacak önlemlerin tesiriyle bütçe masraflarında 29 milyar lira azalış varsayım ediliyor.
