Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca lisanslandırılmış kurum ve kuruluşlarca 81 vilayette tespit edilen riskli yapı statüsündeki 726 bin 649 bağımsız kısımdan 620 bin 256’sı yıkılarak dönüştürüldü.
AA muhabirinin Etraf ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerinden edindiği bilgiye nazaran, Türkiye’de 9,8 milyon bina, 28,6 milyon konut bulunuyor. Bu konutların yaklaşık 6,7 milyonu riskli kabul ediliyor. Riskli konutların yaklaşık 1,5 milyonunun acil dönüşüme girmesi gerekiyor.
2012’de yürürlüğe giren Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında kentsel dönüşüm çalışmaları “riskli yapı”, “riskli alan” ve “rezerv yapı alanı” uygulamaları olarak yürütülüyor.
Kentsel dönüşüm kapsamında yıkılan binaların yerine daha sağlam ve inançlı binalar projelendirilerek inşa ediliyor.
Kanunun yürürlüğe girdiği 2012’den bugüne kadar 59 vilayette toplam 12 bin 730 hektar büyüklüğünde 274 alan “riskli” ilan edildi. Yeni yerleşim alanı olarak ise 71 vilayette 50 bin 367 hektar büyüklüğünde rezerv yapı alanı belirlendi.
Kanun kapsamında yapı maliklerinin talebi ile ülke genelinde 726 bin 649 bağımsız kısım içeren toplam 217 bin 911 yapı için “riskli yapı” tespiti yapıldı. Bu yapılardan 620 bin 256 bağımsız kısım içeren toplam 193 bin 131 riskli yapı yıkıldı.
İstanbul’da riskli yapı statüsünde yer alan 384 bin 740 bağımsız kısımdan 328 bin 698’inin dönüşümü sağlandı.
İzmir’de 52 bin 445 bağımsız kısımdan 42 bin 18’i, Elazığ’da 14 bin 191 bağımsız kısımdan 12 bin 378’i, Malatya’da 4 bin 340 bağımsız kısımdan 3 bin 826’sı riskli yapı statüsünde yer aldığı için yıkılarak dönüştürüldü.
RİSKLİ YAPISI YIKILAN VATANDAŞLARA YENİ KONUTLAR İÇİN TAKVİYELER VERİLİYOR
Riskli yapılarla ilgili süreç, “tespit başvurusu”, “risk tespiti”, “riskli yapıların yıktırılması” ve “yıkım sonrası uygulama” başlıklarındaki 4 ana evrede tamamlanıyor.
Buna nazaran, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında riskli yapıların, malikleri tarafından tespit ettirilmesi gerekiyor.
Vatandaşlar yapıları için Bakanlıkça lisanslandırılmış ve internet sitesinde bilgileri yer alan kurum ve kuruluşlara “riskli yapı tespiti” yaptırılabiliyor. Müracaat sonrası yapılan incelemeler sonucunda riskli olduğu tespit edilen yapılar, tespiti yapan kurum ve kuruluşlar tarafından Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğüne ile yetkili belediyelere bildiriliyor.
Riskli yapı olarak tapu kütüğüne kaydedilen taşınmazların maliklerine, 60 günden az olmamak üzere mühlet verilerek yapıyı yıktırmaları isteniyor. Yıktırılamayan yapılar, ilgili yönetimler tarafından yıkılıyor yahut yıktırılıyor. Bu yıktırmanın masraflarından malikler payları oranında sorumlu oluyor.
Riskli yapısı yıkılan vatandaşlara yeni yapılacak konutlar için faiz takviyesi, kira yardımı, harç muafiyeti üzere kolaylıklar tanınıyor.
