Uzmanlar, İzmir’de yaşanan sarsıntıyla tekrar gündeme gelen asansörlere ait kontrolün ihmal edilmemesi ve sarsıntı anında kullanılmaması konusunda uyarıyor.
EN ÇOK ASANSÖR İSTANBUL’DA
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan alınan bilgiye nazaran, ülke genelindeki asansör sayısı 550 bin 489’a ulaştı. Türkiye genelinde asansör sayısı 550 bini aşarken, en çok asansör 147 bin 271 adetle İstanbul’da bulunuyor. İstanbul’u 41 bin 774 adetle Ankara, 37 bin 649 adetle İzmir, 35 bin 836 adetle Antalya, 25 bin 570 adetle Konya, 25 bin 152 adetle Bursa takip ediyor.
İlçeler baz alındığında Kadıköy 14 bin 724 adetle başı çekerken, Esenyurt’ta 12 bin 656, Konya Selçuklu’da 10 bin 800, Ümraniye’de 10 bin 783, Kartal’da 10 bin 7 adet asansör bulunuyor.
Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD) İdare Heyeti Lideri Sefa Targıt, asansörlerin zelzele anında davranışlarının ve fiziki yapısının, binanın yıkılmadan bir bütün olarak kalması varsayımından hareketle belirlendiğini söyledi.
Deprem anınsa asansörlerde en sık görülen sorunun; “Karşı tartının raydan çıkarak kabine çarpması” olduğunu lisana getiren Targıt, “Bunun önlenmesi yapısal tedbirlerle çok mümkündür. Alınacak tedbirler sismik tesir altındaki asansörler standardında yazılıdır. Bu davranışları incelersek kullanmamak gerektiğini anlarız. İlgili standarda nazaran bina sistemi sarsıntı dalgalarını algılayıp hareket halindeki asansörün kumanda sistemine ilettiği anda kayıtlı tüm kabin ve kat davetleri iptal edilir, yeni davetler dikkate alınmaz. Hareket halindeki kabinin suratı azalır ve yavaşça ilerleyerek bir sonraki katta durur. Sarsıntı sinyali aldığı anda bir katta durur halde olan asansörler, kapı kilitlerini açar ve hizmet dışı kalır.”
“DEPREM ANINDA BİRİNCİ KATTA DURACAK OLMASI ASANSÖRLERİ KULLANMAMAK İÇİN DEĞERLİ BİR NEDEN”
Targıt, “Kurallara uygun tasarlamış asansörlerin zelzele anında çalışırken birinci katta durması, çalışmaz haldeyken de hizmet dışı kalması onları zelzele sırasında kullanmamamız gerektiğini gösteriyor.” diye konuştu.
Depremlerde hala binaların yıkıldığını ve bu nedenle asansör güvenliği yahut öbür bir bahse geçilemediğini anlatan Targıt, “Artık biz de zelzelede yıkılmayan binalar yapma ve iç mekanik, elektrik ve gaz donanımını emniyete alma fazına geçmeliyiz.” dedi.
“ASANSÖR KONTROLÜ İHMAL EDİLMEMELİ”
RoyalCert Türkiye Genel Müdürü Ömür Aydın, Türkiye’de son yıllarda asansör pazarındaki gelişmelere değinerek, konut üretiminde son 10 yılda yaşanan hareketlenmenin asansör bölümünü de birebir paralellikte büyüttüğünü söyledi.
Aydın, birinci denetleme periyotlarında asansörlerin yüzde 52’sinin kırmızı, yüzde 15’inin ise sarı etiketli olduğunu anımsatarak, “Ancak sonraki süreçlerde kırmızı etiketli asansör oranının yüzde 9’a, sarı etiketli asansör oranının ise yüzde 1’e kadar düştüğünü gördük. Bu düşüş epeyce kıymetli. Artık asansör güvenliği konusunda bir şuurun oluşmaya başladığını görmek sevindirici.” dedi.
Ancak hala mevcut asansörlerin kıymetli bir kısmının kırmızı etiketli olduğunu vurgulayan Aydın, şu ihtarlarda bulundu:
“Can güvenliği, zelzele, mekanik arıza ve gibisi nedenlerle asansörlerin belli dönemlerle denetlenmesi çok değerli.”
“ASANSÖRLER ZELZELEYE HAZIR OLMALI”
Ömür Aydın, Türkiye’nin bulunduğu yüksek riskli fay sınırlarına ve artan sarsıntılara değinerek, asansörlerin sarsıntıya hazır olup olmadığı sorusunun sorulması gerektiğini vurguladı.
Asansörlerin sarsıntı ve yangın esnasında muhakkak kullanılmaması gerektiğini lisana getiren Aydın, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Deprem esnasında içerisinde bulunulması ihtimaline rağmen asansör sisteminin can ve mal kaybı yaşanmadan kullanılabilmesi için alınması gereken önlemler ihmal edilmemeli. ‘Yangın ve Zelzele Anında Asansörü Kullanmayınız’ etiketi tüm kat kapılarında asılı olmalı. Şahısların o esnada bu etiketlere bakmayacağını düşünürsek buna elektronik olarak da tedbir alınmalı. Bu tedbiri TS EN 81-77 Standardı Sismik algılama sistemiyle alabiliriz. Bu sayede sarsıntı esnasında asansör denetim sistemleri kabin ve katlardan yapılmış tüm davetleri iptal etmeli ve yeni komut almamalı.”
Aydın, alınan önlemlerin zelzele senaryosunda çalışıp çalışmadığının evvelce denetim edilmesi ve bu mevzuda tatbikat yapılması gerektiğini kelamlarına ekledi.
