Sebze ve meyveler, sağlıklı beslenmenin anahtarıdır. Sağlıklı bir beslenme planında zerzevat ve meyve tüketimine öbür besin kümelerinden daha fazla öncelik verilmelidir. Türkiye’deki nüfusun büyük çoğunluğunun tahılları rafine formda (düşük besin yoğunluğuna ve yüksek kalori yoğunluğuna sahip ürünler) tükettiğini göz önünde bulundurursak, zerzevat ve meyve tüketiminin artması çok daha değerlidir.
Genel olarak tabağımızın yarısının zerzevat ve meyvelerden oluşması gerektiği tavsiyesine ek olarak (diğer yarısı karbonhidratlar ve proteinler ortasında bölünür), meyve ve sebzelerin besin pahasını korumak ve artırmak da hayli kıymetlidir.
MEYVE VE SEBZELERİN BESİN KIYMETİNİ KORUMAK VE ARTIRMAK İÇİN 10 İPUCU
Meyve ve sebzelerin besin içeriği kullanım ve pişirilme biçimlerinden etkilenir. Bu nedenle bu besinlerin tüm besin kıymetlerinden yararlanmak için bu süreçlere dikkat edilmesi epey kıymetlidir.
Gıdaların besin kaybı üretim alanlarında başlar ve sofralarımıza kadar devam eder. Bu yiyecekleri nasıl sakladığımıza bağlı olarak, hazırlık ve pişirme basamağında bu kayıp daha da artabilir.
Pişirme tekniği en kıymetli faktörlerden biridir ve yemeğin son hazırlığını en çok etkileyen faktördür.
Sebzelerin besleyici özelliklerini korumak için, yiyecekleri iki dakika pişirip çabucak dondurma üzere birtakım teknikler vardır. Süreçle birlikte vitaminlerini kaybedeceklerinden bu tekniğin sebzeler için önerilmediğini hatırlamak değerlidir.
Meyve ve sebzeler besin bedellerini daha kolay kaybederler. Bu nedenle bu besinlerdeki besinlerden daha yeterli yararlanabilmek için aşağıdaki tekliflere uymak kıymetlidir:
1. Buzdolabında uzun müddet saklamaktan kaçının.
2. Mümkün olduğunca kabuklarından yararlanın.
3. Meyve ve zerzevatları bütün olarak yıkayın ve daha sonra doğrayın.
4. Mümkünse taze ve çiğ tüketimi tercih edin.
5. Mineral ve vitamin içeriğini azaltabilecek ışık, çok ısı, uzun mühlet ıslatma ve oksijen üzere faktörlere mümkün olduğunca maruz bırakmaktan kaçının.
7. Pişirme mühleti ne kadar kısa olursa , besin kaybı o kadar az olur. Meyve ve sebzeler tazeyken yenmelidir. Uzun müddet saklanmasına müsaade vermeyin. Olgunluk ve depolama müddeti ile besinler kaybolur.
8. Yemekleri az su ile pişirin, uzun müddet pişmesine müsaade vermeyin. Mümkünse buharla pişirin, besinleri daha güzel korur.
9. İdeal olarak meyveleri bütün yahut modüller halinde yiyin. Meyve ve sebzeler blenderda çekildiğinde, örneğin C vitamini üzere kimi vitaminler kaybolabilir.
10. Çok fazla tuz kullanmayın. Pişirirken kalan suyu öbür bir yemeğin hazırlanmasında, pilav, çorba ve hamur imalinde kullanmaya çalışın.