Türkiye’de örtü altı olarak da bilinen seracılıktaki gelişmeleri pahalandıran SERA Konstrüksiyon Donanım ve Ekipman Üreticileri ve İhracatçıları Derneği (SERKONDER) Lideri Halil Kozan, Türkiye’de yaklaşık 80 milyon metrekare sera heyeti alan bulunduğunu, bunun yaklaşık 14 milyon metrekaresinin çağdaş, başka kısmının da alçak tünel dedikleri çiftçi seralarından oluştuğunu söyledi. Kozan, seraları çağdaş, alçak tünel, cam ve plastik olarak sınıflandırdıklarını kaydetti. Tarım ve Orman Bakanlığı bilgilerine nazaran 1995’te 36.3 milyon metrekare olan örtü altı üretim alanının 2002’de 53.6 milyon metrekareye, 2019 sonu prestijiyle ise 79 milyon metrekareye yükseldiğini açıklayan Kozan, 2020 ve 2021 yıllarındaki bilhassa muz sera yatırımlarıyla iddialara nazaran 80 milyon metrekarenin üzerine çıktığını lisana getirdi.
BÜTÜN VİLAYETLERDE KURULUYOR
Modern seraların ekseriyetle son vakitlerde yardımcı gücün ısıtmada kullanıldığı bölgelerde ağırlaştığına işaret eden Kozan, “Bu güçler jeotermal ve çöp yahut fabrika atıklarından üretilen biyoenerji. Afyonkarahisar, Kütahya, Kırşehir, Nevşehir, Yozgat, İstanbul, İzmir, Denizli, Aydın, hatta Van da bile var. Ülkemizin birçok kentinde jeotermal kaynak var ve artık buralarda da sera yatırımı alıyoruz” diye konuştu.İklim değişikliğine bağlı hortum, sel, fırtına, yangın üzere dış etkenlerdeki artış ve bunların seraları yıkan olumsuz tesirlerine karşı kesimin yeni teknolojilerle sağlam sera üretimine başladığını anlatan Kozan, artık çağdaş seralara geçildiğini lisana getirdi. Alçak tünel seraların rüzgar, yağış, fırtına üzere olaylara dayanıklılığı olmadığını anlatan Kozan, “Modernden niyet, bir projesi olan, beşerden çok otomasyonla yönetilen seralar. Projeler hazırlanırken o bölgenin iklim kaidelerine nazaran dizayn ediliyor. Rüzgar yükü, kar yükü nedir, dayanım testleri yapılıyor ve buna nazaran animasyon hazırlanıp, projelerde yaşanabilecek aksaklıklarla ilgili önlemlerle özel dizaynlar yapılıyor. İklim değişikliği ve yaşanan son dertlere karşı tahliller üretiliyor” dedi.
AVANTAJ SAĞLADI
İklim değişikliği ve pandeminin besinde verimli üretime geçme zorunluluğunu gösterdiğini belirten Halil Kozan, “Toprakta 10 kilo eser alıyorsanız, serada 60 kilo alıyorsunuz. Münasebetiyle insan nüfusu artıyor, toprakta büyüme yok, o yüzden çağdaş seralara geçiliyor. Bu yüzden dünyanın birçok yerinde sera kurulumları arttı. İklim değişikliği seracılığı nasıl etkiledi diye sorarsanız, olumlu etkiledi. Zira tarlada sahipsiz, muhafazasız üretim yapıyorsunuz, o anda bir afet gelebilir. Serada ise bir ölçü bunun önüne geçebiliyorsunuz ve bu noktada bir ölçü avantaj sağladı” diye konuştu.
İÇ PAZARDAN DAHA ÇOK YURTDIŞINA
kurlarındaki artışın yatırımcının işini zorlaştırdığına da değinen Halil Kozan, bunu süreksiz bir mühlet olarak değerlendirdiklerini ve oturmasını beklediklerini söyledi. Sera imalatında ham husus açısından yüzde 50’den fazla dışa bağımlı olunduğunu kelamlarına ekleyen Kozan, Türk seracılık dalının iç pazardan daha çok yurtdışına satış yaptığını kaydetti. Kozan, “Pandemi nedeniyle yatırımlar durmuştu. Bilhassa Türki Cumhuriyetler, Rusya, Mısır, Katar üzere ülkelere yatırımlarımız var. Avrupa’da ise İspanya ve Hollanda yavaş yavaş bölümden çekiliyor. Hatta bu son doğalgaz krizinden ötürü hem üretim hem de imalatı yavaşlattılar. Bu da bizim bölümümüz için bir fırsat” halinde konuştu.