Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, 26 Eylül’deki İstanbul zelzelesinin, bir GSM operatörünün teknoloji altyapısını yenileme çalışmaları devam ederken yaşanması sebebiyle kısa müddetliğine erişim problemi yaşandığını anımsatarak, “Tüm GSM operatörleriyle görüşülerek bağlantı altyapısının her türlü duruma hazırlıklı olunması noktasında, kapasitenin artırılması dahil ne gerekiyorsa yapılması talimatı verildi. 3 operatörün toplam 118 milyon kişinin tıpkı anda haberleşme kapasitesi, kısa mühlet içinde 175 milyona çıkarılacak.” dedi.
Bakan Turhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’nin sarsıntı neslinde olması nedeniyle sarsıntıyla yaşamanın öğrenilmesi ve muhtemel sarsıntılara her an hazırlıklı olunması gerektiğini söz etti.
Bu nedenle her tüneli, köprüyü, yapıyı zelzele faktörünü ön planda tutarak yaptıklarını anlatan Turhan, Yavuz Sultan Selim ve Osmangazi köprüleri üzere dev yapıların her türlü rüzgar tesirine dirençli inşa edilmesinin yanı sıra çok şiddetli sarsıntılara güçlü yapıldıklarını da söyledi.
Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprülerinin yaklaşık 2 bin 500 yılda bir meydana gelebilecek çok şiddetli sarsıntıda bile ayakta kalarak, servis verebilecek biçimde tasarlanarak yapıldığının altını çizen Turhan, 15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin ise yeni şartnamelere nazaran yapılan sismik ve yapısal güçlendirme çalışmalarıyla Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprüleriyle muadil sismik dayanıklılığa ulaştırıldığını kaydetti.
Yavuz Sultan Selim ve Osmangazi köprülerinin tasarımı için Kuzey Marmara ve Karadeniz’deki fay sınırlarının tetkik edildiğini aktaran Turhan, “Köprünün sismik ziyan tahlili olasılıkları belirleme çalışmaları, lineer olmayan yer yansısı tahlilleri, fay deplasman mümkünlüğü ziyan tahlilleri de yapılmıştır. Ayrıyeten sismik tesirlerin azaltılması için özel mesnet dizaynları yapılmıştır.” dedi.
“KÖPRÜLERİMİZ MARMARA DENİZİ MERKEZLİ SARSINTILARA DAYANIKLI”
Turhan, 15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin ise sismik olarak güçlendirildiğine işaret ederek, şöyle konuştu:
“Yine 2 bin 475 yılda bir meydana gelebilecek zelzeleye güçlü olacak formda mesnet oturma tabanın genişletilmesi, düşmeyi önleyici kablo montajı, mevcut mesnetlerin değiştirilmesi, mevcut genleşme derzlerinin değiştirilmesi, tabliye kule çarpışması durumunda mümkün hasarı önlemek için kule içerisinden destek işleri yapılmıştır. Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün büyük tamiratı ve yapısal desteği işi kapsamında da askı halatlarının değiştirilmesi, kulelerin güçlendirme işleri, kutu kiriş uç diyaframlarının güçlendirilmesi, pandül mesnetlerin değiştirilmesi, ana kablo kelepçelerinin değiştirilmesi, askı plakalarının değiştirilmesi, ana kablo sargı sisteminin yenilenmesi ve muayenesi başta olmak üzere gerekli tüm çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Hülasa tüm köprülerimiz, Marmara Denizi merkezli gerçekleşen ve öngörülen mümkün zelzelelerde oluşacak riskleri karşılayacak performans ve dayanıma sahip yapılardır.”
Marmara Denizi’nin altından geçen Avrasya ve Marmaray tünelleri üzere dev projelerin de İstanbul’da yaşanabilecek beklenen sarsıntıda en inançlı yerlerden biri olacak halde inşa edildiğine dikkati çeken Turhan, “Avrasya Tüneli, sarsıntı yükleri, tsunami tesirleri ve sıvılaşma düşünülerek en son memleketler arası standartlara nazaran tasarımı ve imalatı yapıldı.” tabirlerini kullandı.
Turhan, tünelin, Kuzey Anadolu fayında olabilecek 7,5 şiddetinde sarsıntıya nazaran iki adet sismik contayla inşasının gerçekleştirildiğini anlatarak, boğaz altında inşa edilen sistemin, İstanbul’da 500 yılda bir olabilecek şiddetteki sarsıntıda bile hiç hasarsız hizmete devam edebileceğini vurguladı.
Kurulan Yapı Sıhhati İzleme Sistemi ile tünel boyunca 9 adet ivme ölçer, sismik irtibat noktalarında 3’er noktada 3 boyutta izleme yapan 18 yer değiştirme sensörünün konumlandırıldığını söz eden Turhan, devreye alınan kelam konusu sensörlerin, 7 gün 24 saat Avrasya Tüneli Denetim Merkezi’nden izlendiğini söyledi.
“MARMARAY’DA BATIRMA TÜP TÜNELE ERKEN İHTAR SİSTEMİ KURULDU”
Marmaray Tüp Tüneli’nin bugüne kadar dünya üzerinde inşa edilen en derin sualtı tüneli ve etkin jeolojik fay çizgisine yakın olması nedeniyle zelzeleye dayanıklılık bakımından son derece katı ölçütler gözetilerek tasarlandığını lisana getiren Turhan, şöyle devam etti:
“Marmaray 7,5 büyüklüğündeki sarsıntıdan sıfır güvenlik riski, en az fonksiyon yitirme, batırma tünel ve birleşimlerinde su sızdırmazlığı korunarak çıkması amacıyla inşa edildi. Tüp tünelde segmentler ortası her bir birleşim noktasında yük transferini en aza indirmek ve iki yapıyı sismik olarak izole etmek emeliyle esnek zelzele derzleri inşa edildi. Marmaray’da batırma tüp tünele erken ihtar sistemi de kuruldu. Kelam konusu sistem, tünel dışındaki trenlerin sarsıntıda ve sarsıntı sonrasında tünele girmelerini engellemek, tünel içindeki trenlerin de inançlı yere çekilmesini sağlamak emeliyle kuruldu. Tsunami dalgalarına karşı istasyonların giriş yapıları 1,5 metre yükseltildi. Avrasya Tüneli’nde olduğu üzere Marmaray’da da sismik hareketleri algılayan izleme sistemleri yani 26 ivme ölçer, 13 inklinometre ve 6 adet 3 boyutlu yer değiştirme sensörü, Kandilli Erken İkaz Sistemi ile kontaklı Tren Merkezi Denetim Sistemi mevcuttur.”
“AFET VE ACİL DURUMLARDA ULUSAL SEVİYE HABERLEŞME PLANI KULLANILIYOR”
Bakan Turhan, haberleşme altyapıyla ilgili her türlü hazırlıkların yapıldığını ve yapılmaya devam edildiğini belirterek, afet ve acil durumlarda haberleşme altyapılarının devamlılığının sağlanması gayesiyle tahlil ortaklarıyla gerçekleştirilen uyumda ulusal seviye haberleşme planının kullanıldığını söyledi.
Acil durumlarda GSM kapsamının bulunmadığı coğrafik alanlarda haberleşmenin sağlanabilmesi ve gerektiğinde kullanılması gayesiyle 40 bölgede transmisyonlu uydu üzerinden sağlanabilen roaming özellikli, GSM işletmecilerine ilişkin taşınabilir baz istasyonlarının ilgili valiliklerin sevk ve yönetiminde kullanılmak üzere Aralık 2014’ten itibaren konuşlandırıldığını anlatan Turhan, “Bu taşınabilir baz istasyonları zelzele, sel, çığ üzere afet ve acil durumlarda haberleşmenin aksamaması ve ek kapasite sağlanması hedefiyle alanda fiilen kullanılmaktadır. Ayrıyeten afet ve acil durum haberleşmesine yönelik 723 uydu telefonu alındı ve 55 uydu terminali kuruldu.” bilgisini paylaştı.
“AYNI ANDA HABERLEŞME KAPASİTESİ 175 MİLYONA ÇIKARILACAK”
Bakan Turhan, 26 Eylül’de İstanbul’da yaşanan zelzele sonrasında, hem İstanbul’a hem de Marmara Bölgesi’ne yönelik çok ağır çapta arama trafiği yaşandığını anımsatarak, şunları kaydetti:
“Depremin, bir GSM operatörümüzün teknoloji altyapısını yenileme çalışmaları devam ederken yaşanması sebebiyle kısa müddetliğine erişim külfeti yaşandı. Lakin şunu belirtmek isteriz ki kelam konusu doğal afet durumlarında yalnızca ülkemizde değil, tüm dünyada bu çeşit kesintiler yaşanmaktadır. Buna rağmen tüm GSM operatörleriyle görüşülerek irtibat altyapısının her türlü duruma hazırlıklı olunması noktasında, kapasitenin artırılması dahil ne gerekiyorsa yapılması talimatı da verildi. 3 operatörün toplam 118 milyon kişinin tıpkı anda haberleşme kapasitesi var. Bu kapasite 175 milyona çıkarılacak. Kısa mühlet içinde bu kapasiteye ulaşılması hedefleniyor.”